Αναστολή της συμμετοχής του Ισραήλ από το πρόγραμμα Horizon μελετά η Κομισιόν
Τη μερική αναστολή συμμετοχής του Ισραήλ στο πρόγραμμα Horizon Europe πρότεινε η Κομισιόν της Ε.Ε. (κατόπιν έντονων πιέσεων κυρίως από Ισπανία και Ιρλανδία) στο φόντο της εντεινόμενης γενοκτονίας του παλαιστινιακού λαού στη Λωρίδα της Γάζας.
Η πρόταση αφορά την αναστολή συμμετοχής οντοτήτων που βρίσκονται στο Ισραήλ και συμμετέχουν σε δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του «Επιταχυντή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας».
We have proposed to partially suspend Israel’s participation to Horizon Europe, specifically concerning the participation of entities established in Israel in activities funded under the Accelerator of the European Innovation Council.
— European Commission (@EU_Commission) July 29, 2025
Η προτεινόμενη αναστολή σε βάρος του Ισραήλ αναμένεται να επηρεάσει (εάν τελικώς εγκριθεί) τη συμμετοχή ισραηλινών εταιριών και φορέων που σήμερα συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Horizon Europe» και αφορά σε νεοσύστατες επιχειρήσεις και μικρές επιχειρήσεις με καινοτόμες και αναδυόμενες τεχνολογίες που έχουν πιθανές εφαρμογές διπλής χρήσης σε κυβερνοασφάλεια, drone, Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ).
Για να εγκριθεί η πρόταση της Επιτροπής, πρέπει να λάβει την υποστήριξη της ειδικής πλειοψηφίας στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Συμφωνία Σύνδεσης, η οποία υπογράφηκε στις Βρυξέλλες στις 20 Νοεμβρίου 1995 και τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο του 2000, παρέχει το νομικό πλαίσιο για τις σχέσεις Ε.Ε. – Ισραήλ. Καθιερώνει τακτικό διάλογο για επιστημονικά, τεχνολογικά, πολιτιστικά, οπτικοακουστικά και κοινωνικά θέματα.
Το 2021, το Ισραήλ εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Horizon Europe» ως συνδεδεμένη χώρα, με Ισραηλινούς ερευνητές και οργανισμούς να συμμετέχουν επί ίσοις όροις με τα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε.
Ισραηλινές αντιδράσεις…
Όπως σημειώνει σε σημερινό ρεπορτάζ το ισραηλινό σάιτ globes.co.il η Ε.Ε. έχει εγκρίνει μέσα στην τελευταία πενταετία ετήσιες επιδοτήσεις άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ σε ισραηλινές εταιρίες και επιχειρήσεις του κλάδου. Η πιθανή «αποβολή» του Ισραήλ έστω και μερική από το πρόγραμμα θα σημάνει πλήγμα για αρκετές ισραηλινές νεοφυείς επιχειρήσεις που επωφελούνται.
Το πρόγραμμα Horizon που παρέχει συνολικά το χρόνο 93,5 δις. ευρώ σε ευρωπαϊκές και ισραηλινές οντότητες (εταιρίες, επιχειρήσεις, κ.α.) θεωρείται «κλειδί» για κοινά ερευνητικά προγράμματα με αποτέλεσμα στελέχη ισραηλινών εταιριών του κλάδου να λένε χαρακτηριστικά πως εάν αποκλειστούν «θα είναι σαν να προσπαθούν να συναγωνιστούν στη διεθνή αθλητική αρένα δίχως να συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς».
Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι μια η πρόταση για περιορισμό της συμμετοχής του Ισραήλ στο πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας Horizon είναι «εσφαλμένη, λυπηρή και αδικαιολόγητη». Διαβεβαίωσε πως «το Ισραήλ θα εργαστεί για να διασφαλίσει ότι η σύσταση αυτή δεν θα υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ και ελπίζουμε ότι πράγματι αυτό θα γίνει».
