Σε αμυντική βιομηχανία και Ουκρανία θα μπορούν να διατεθούν στο εξής τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέτρεψε στα κράτη μέλη να ανακατευθύνουν κεφάλαια που δυσκολεύονταν να διεκδικήσουν από το κοινό ταμείο ανάκαμψης από την πανδημία για εθνικά αναπτυξιακά έργα σε πρωτοβουλίες ασφάλειας και άμυνας σε επίπεδο μπλοκ – με σημαντικά λιγότερη εποπτεία και λιγότερα γραφειοκρατικά εμπόδια.
Η ΕΕ δημιούργησε το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) ύψους 650 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2021 για να υποστηρίξει έργα πράσινης ενέργειας και ανάπτυξης μετά την πανδημία Covid-19. Ωστόσο, για να λάβουν τα κεφάλαια, τα κράτη μέλη πρέπει να αποδείξουν ότι τα έργα τους πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Περίπου το ήμισυ του ταμείου παραμένει αχρησιμοποίητο, με την προθεσμία για την «παροχή αποδεικτικών στοιχείων» να λήγει τον Σεπτέμβριο του 2026, σύμφωνα με ανακοινωθέν της Επιτροπής.
Προκειμένου να «εξασφαλίσουν εύκολα» το μερίδιό τους από τα υπολοιπόμενα κεφάλαια του ταμείου πριν λήξει ο χρόνος, οι χώρες μπορούν πλέον να διοχετεύσουν χρήματα που υποστηρίζονται από το RRF σε διάφορα προγράμματα ασφαλείας, όπως το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αμυντικής Βιομηχανίας (EDIP) ή πρωτοβουλίες δορυφορικών επικοινωνιών, ανέφερε το Politico την περασμένη Τετάρτη.
«Αυτές οι εναλλακτικές λύσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν το Ταμείο Ανάκαμψης να αποφέρει πρόσθετα σημαντικά οφέλη από τις κοινές ευρωπαϊκές προτεραιότητες, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της ασφάλειας και της άμυνας», δήλωσε ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Το υπόμνημα της Επιτροπής ισχυρίστηκε ότι «συγκεκριμένα έργα θα επιλέγονταν και θα υποστηρίζονταν στη συνέχεια στο πλαίσιο του EDIP, προς όφελος του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους, με την εφαρμογή να πραγματοποιείται σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα».
Το Κίεβο αναφέρεται συγκεκριμένα ως ένας από τους κύριους δικαιούχους του EDIP, μιας πρωτοβουλίας που αποσκοπεί στην επιδότηση της αμυντικής βιομηχανίας του μπλοκ και στην ενίσχυση των «κοινών προμηθειών με και για την Ουκρανία», σύμφωνα με ενημερωτικό δελτίο της ΕΚ. Αρχικά ένα πρόγραμμα 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, το EDIP στοχεύει επίσης να «χρησιμοποιήσει απροσδόκητα κέρδη από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την υποστήριξη της Ουκρανίας».
Οι Βρυξέλλες έχουν δαπανήσει σχεδόν 50 δισεκατομμύρια ευρώ για την υποστήριξη του Κίεβου μέσω διαφόρων προγραμμάτων της ΕΕ από την κλιμάκωση της ουκρανικής σύγκρουσης το 2022, εκτός από τα δισεκατομμύρια που συνεισφέρουν μεμονωμένα κράτη μέλη, σύμφωνα με στοιχεία του Γερμανικού Ινστιτούτου Κιέλου.
Τον Μάρτιο, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσίασε ένα σχέδιο για την κινητοποίηση χρέους ύψους έως και 800 δισεκατομμυρίων ευρώ και φορολογικών κινήτρων για το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα, ώστε να «επανεξοπλιστεί» το μπλοκ ενάντια στην αντιληπτή «ρωσική απειλή». Τον περασμένο μήνα, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκρινε ένα σχέδιο στρατιωτικοποίησης ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, με την ονομασία SAFE (Δράση για την Ασφάλεια για την Ευρώπη), για την άντληση κεφαλαίων για στρατιωτικούς σκοπούς χωρίς άμεση έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.