Να εξετάζει την εκτροπή ποταμιών που δίνουν νερό στο Πακιστάν φέρεται η Ινδία

Η Ινδία εξετάζει ενεργά μια επιθετική επέκταση των υποδομών ύδρευσης στο σύστημα του ποταμού Ινδού, η οποία θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τις ροές προς το Πακιστάν, σε αντίποινα για την επίθεση του Απριλίου στο υπό τον έλεγχο της Ινδίας Κασμίρ, την οποία το Νέο Δελχί αποδίδει στο Ισλαμαμπάντ, σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του Reuters.

Η κίνηση αυτή κινδυνεύει να ανατρέψει τη Συνθήκη για τα Ύδατα του Ινδού του 1960 και να κλιμακώσει τις εντάσεις μεταξύ των οπλισμένων με πυρηνικά γειτόνων.

Λίγο μετά τον θάνατο 26 αμάχων σε τρομοκρατική επίθεση στο ελεγχόμενο από την Ινδία Κασμίρ στις 22 Απριλίου, οι ινδικές αρχές ανέστειλαν τη συμμετοχή τους στη Συνθήκη για τα Ύδατα του Ινδού, μια ιστορική συμφωνία που επιτεύχθηκε το 1960 και διέπει την κατανομή του νερού μεταξύ των δύο χωρών.

Αν και το Πακιστάν αρνείται τη συμμετοχή του στο περιστατικό, η συνθήκη για τα νερά εξακολουθεί να διακυβεύεται, ακόμη και αφότου και οι δύο πλευρές συμφώνησαν πρόσφατα σε κατάπαυση του πυρός μετά από μια από τις πιο έντονες στρατιωτικές κλιμακώσεις μεταξύ των δύο χωρών εδώ και δεκαετίες.

Ο Ινδός πρωθυπουργός, Ναρέντρα Μόντι, φέρεται να διέταξε ταχεία αναθεώρηση των έργων στους ποταμούς Τσενάμπ (Ακεσίνη), Τζέλουμ (Υδάσπη) και Ινδό, υδάτινες ροές που, βάσει της συνθήκης, προορίζονται κυρίως για χρήση από το Πακιστάν. Έξι πηγές που γνωρίζουν εσωτερικές συζητήσεις δήλωσαν στο Reuters ότι αυτά τα σχέδια περιλαμβάνουν αναβαθμίσεις υποδομών που θα μπορούσαν να περιορίσουν τη ροή νερού στην επαρχία Παντζάμπ του Πακιστάν.

Σύμφωνα με το Reuters, μεταξύ των σημαντικότερων προτάσεων είναι ο διπλασιασμός του καναλιού Ρανμπίρ, μιας κατασκευής της βρετανικής εποχής στον ποταμό Τσενάμπ. Με μήκος 60 χλμ., το κανάλι θα επεκταθεί στα 120 χλμ., επιτρέποντας στην Ινδία να εκτρέπει 150 κυβικά μέτρα νερού ανά δευτερόλεπτο, από τα σημερινά 40, σύμφωνα με επίσημες πηγές.

Παρόλο που το κανάλι προϋπάρχει της Συνθήκης για τα Ύδατα του Ινδού, οποιαδήποτε επέκταση μεγάλης κλίμακας θα σηματοδοτούσε μια σημαντική μετατόπιση στην προσέγγιση της Ινδίας στην κατανομή του νερού, ιδίως δεδομένης της εξάρτησης της περιοχής από την υδροδοτούμενη από ποτάμια γεωργία.

Πηγές του Reuters επιβεβαίωσαν ότι οι συζητήσεις για αυτό το έργο ξεκίνησαν τον Απρίλιο και συνεχίστηκαν παρά την ανακοινωθείσα κατάπαυση του πυρός. Τα ινδικά υπουργεία Ύδρευσης και Εξωτερικών, όπως και το γραφείο του Μόντι, αρνήθηκαν να σχολιάσουν.

Σε πρόσφατη ομιλία του, ο Μόντι δήλωσε: «Το νερό και το αίμα δεν μπορούν να ρέουν μαζί», αν και δεν αναφέρθηκε συγκεκριμένα στη συνθήκη, όπως επεσήμανε το Reuters.

Το Πακιστάν χαρακτηρίζει μια ενδεχόμενη εκτροπή υδάτων ως «πράξη πολέμου»

Το Ισλαμαμπάντ προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε προσπάθεια εκτροπής ή διακοπής της φυσικής ροής νερού προς το Πακιστάν από το σύστημα του Ινδού θα θεωρηθεί «πράξη πολέμου», σημείωσε το Reuters. Περίπου το 80% της γεωργίας του Πακιστάν βασίζεται στο σύστημα του Ινδού, όπως και το μεγαλύτερο μέρος των υδροηλεκτρικών έργων του, που εξυπηρετούν σχεδόν 250 εκατομμύρια ανθρώπους.

Ενώ τα έργα για την επίτευξη τέτοιων εκτροπών θα χρειαζόταν χρόνια για να ολοκληρωθούν, το Ισλαμαμπάντ έχει ήδη πάρει μια γεύση από τον πιθανό αντίκτυπό της. Στις αρχές Μαΐου, τα επίπεδα νερού σε ένα βασικό σημείο εισροής στο Πακιστάν μειώθηκαν έως και 90%, αφού η Ινδία ξεκίνησε συντήρηση σε ανάντη έργα, επεσήμανε το Reuters.

Ο ειδικός στην ασφάλεια των υδάτων Ντέιβιντ Μίτσελ από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών σημείωσε ότι ενώ οποιαδήποτε σημαντική εκτροπή θα χρειαζόταν χρόνο, «η ίδια η πρόθεση να γίνει αυτό εγείρει σοβαρούς γεωπολιτικούς κινδύνους».

Διαβάστε ακόμα:

Η Ινδία στοχεύει σε μαζική επέκταση της υδροηλεκτρικής παραγωγής ενέργειας στο Κασμίρ

Η ευρύτερη στρατηγική της Ινδίας φέρεται να περιλαμβάνει σχέδια για την αύξηση της υδροηλεκτρικής της ικανότητας στο Τζαμού και Κασμίρ σε 12.000 μεγαβάτ, από τα τρέχοντα 3.360 μεγαβάτ. Ένα έγγραφο του υπουργείου Ενέργειας που είδε το Reuters περιγράφει πιθανά έργα, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής φραγμάτων ικανών να αποθηκεύουν μεγάλους όγκους νερού, κάτι που η Ινδία δεν έχει κάνει ως τώρα στο σύστημα του Ινδού.

Τουλάχιστον πέντε προτεινόμενα έργα αποθήκευσης βρίσκονται υπό εξέταση, τέσσερα από τα οποία βρίσκονται σε παραποτάμους των ποταμών Τσενάμπ και Τζέλουμ, ανέφερε το Reuters.

Ένα εσωτερικό σημείωμα από μια κυβερνητική εταιρεία, που γράφτηκε μετά την επίθεση της 22ας Απριλίου, προτείνει πως τα νερά από τον Ινδό, τον Τσενάμπ και τον Τζέλουμ μπορούν να εκτραπούν στις ινδικές πολιτείες του βορρά.

Πολιτικές και διεθνείς επιπλοκές

Η περιοχή του Κασμίρ στα Ιμαλάια παραμένει ο πυρήνας των εχθροπραξιών μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Η περιοχή διεκδικείται πλήρως και από τις δύο πλευρές, αν και η καθεμία ελέγχει μόνο ένα μέρος της. Η Ινδία κατηγορεί εδώ και καιρό το Πακιστάν ότι υποστηρίζει ένοπλες εξεγέρσεις στην περιοχή, έναν ισχυρισμό που το Ισλαμαμπάντ αρνείται.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Χάπιμον Τζέικομπ του Πανεπιστημίου Τζαβαχαρλάλ Νεχρού, οι τελευταίες ινδικές κινήσεις σηματοδοτούν μια στρατηγική στροφή. «Το Δελχί μπορεί τώρα να αρνηθεί να συζητήσει το Κασμίρ σε οποιαδήποτε μορφή και να περιορίσει τις διμερείς συνομιλίες σε στοχευμένα ζητήματα όπως η Συνθήκη για τα Ύδατα του Ινδού», είπε.

Η κυβέρνηση του Πακιστάν λέει ότι ετοιμάζεται να φέρει το θέμα σε διεθνή φόρουμ, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Τράπεζας, η οποία έπαιξε βασικό ρόλο στη σύνταξη της αρχικής συνθήκης, καθώς και στο Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο και στο Διεθνές Δικαστήριο, ανέφερε το Reuters.

«Το νερό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως όπλο», δήλωσε στο Reuters ο υπουργός Οικονομικών του Πακιστάν, Μουχάμαντ Αουρανγκζέμπ. «Δεν θέλουμε καν να εξετάσουμε κανένα σενάριο που… δεν λαμβάνει υπόψη την επαναφορά αυτής της συνθήκης».

«Ορισμένοι Ινδοί αναλυτές ανησυχούν ότι εάν το Δελχί χρησιμοποιήσει το νερό ως εργαλείο εξαναγκασμού κατά του Ισλαμαμπάντ, αυτό θα μπορούσε να δώσει στο Πεκίνο την ίδια δικαιολογία κατά της Ινδίας σε μελλοντικές διαφορές για το νερό», σχολίασε ο Ντέιβιντ Μίτσελ.

Διαβάστε επίσης: