Ο ESM στην εποχή Κυριάκου Πιερρακάκη: Το «σύμβολο» της σκληρής περιόδου των μνημονίων αποκτά προεδρία με ελληνική υπογραφή
Η προεδρία του Συμβουλίου Διοικητών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), που γεννήθηκε ως εργαλείο διάσωσης κατά την κρίση χρέους, περνά από σήμερα (12.12.2025) στον υπουργό Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη, με τον διορισμό να ισχύει για τη διάρκεια της θητείας του ως Προέδρου του Eurogroup.
Για την Ελλάδα, το γεγονός έχει μια ισχυρή συμβολική σημασία, ίσως μεγαλύτερη και από τον συμβολισμό της προεδρίας του Eurogroup από τον Κυριάκο Πιερρακάκη, καθώς ο ESM συνέδεσε το «όνομα» του με την εποχή των μνημονιακών προγραμμάτων, και των σκληρών επακόλουθων του ευρωπαϊκού δανεισμού στην ελληνική οικονομία.
Η διαδρομή της σχέσης της Ελλάδας με τον ESM είναι δεκαετής. Στο πρώτο μνημόνιο του 2010, ο ESM δεν είχε ακόμα ιδρυθεί, καθώς η χρηματοδότηση πραγματοποιείτο από το Greek Loan Facility (GLF), δηλαδή τα διμερή δάνεια από χώρες της Ευρωζώνης, ύψους 52,9 δισ. ευρώ.
Η ανάγκη για ένα εξειδικευμένο μηχανισμό χωρίς άμεση επιβάρυνση των προϋπολογισμών των κρατών – μελών, και με λιγότερο «σκληρούς» όρους δανεισμού για την Ελλάδα, οδήγησε στην «προγονική» μορφή του ESM, τον προσωρινό μηχανισμό EFSF με εκταμιεύσεις 141,8 δισ. ευρώ, ενώ «έτρεξε» το δεύτερο μνημόνιο (2012-2015).
Στο τρίτο μνημόνιο (Αύγουστος 2015 έως Αύγουστος 2018) ο μόνιμος, πλέον, μηχανισμός του ESM εκταμίευσε 61,9 δισ. ευρώ, με τις αποπληρωμές να απλώνονται από το 2034 έως το 2060.
Με τη λήξη του μηνομιακού προγράμματος το 2018, η σχέση δεν έληξε αλλά άλλαξε μορφή. Η Ελλάδα πέρασε από την περίοδο της χρηματοδότησης υπό όρους στη μακρά περίοδο διαχείρισης του επίσημου χρέους κάτω από την επίβλεψη του ESM, όπως και σε ό,τι αφορά το αποθεματικό ρευστότητας της χώρας, το cash buffer, το οποίο ξεπερνούσε τα 24 δισ. ευρώ και είχε σχεδιαστεί ώστε να καλύπτει τις χρηματοδοτικές ανάγκες για περίπου 22 μήνες μετά το τέλος του προγράμματος.
Έκτοτε, όλες οι κινήσεις της Ελλάδας περνούν από την έγκριση του ESM, συμπεριλαμβανομένων των κινήσεων πρόωρης αποπληρωμής και της χρήσης του cash buffer.
Ο ESM στην εποχή Πιερρακάκη
Η θεσμική «γέφυρα» προς την ανάληψη της προεδρίας του ESM για τον Κυριάκο Πιερρακάκη περνά από το Eurogroup. Καθώς χθες (11.12.2025) το Eurogroup εξέλεξε τον Κυριάκο Πιερρακάκη Πρόεδρό του, η πρώτη συνεδρίαση υπό τη νέα προεδρία έχει προγραμματιστεί για 19.01.2026.
Στην ανακοίνωση του ESM, ο επικεφαλής του μηχανισμού Πιερ Γκραμενιά συγχαίρει τον κ. Πιερρακάκη και σημειώνει ότι ο διορισμός αναγνωρίζει την απόσταση που έχει διανύσει η Ελλάδα από την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, με τον ESM να δηλώνει περήφανος που υπήρξε εταίρος σε αυτή τη διαδρομή. Κάπως έτσι, το ίδιο όνομα που στην ελληνική δημόσια συζήτηση συμβόλιζε τη σκληρή εποχή των μνημονίων, σήμερα συνδέεται θεσμικά με μια προεδρία «με ελληνική υπογραφή», σηματοδοτώντας την πορεία αναγέννησης της ελληνικής οικονομίας μέσα σε μόλις μία δεκαετία.
To άρθρο Ο ESM στην εποχή Κυριάκου Πιερρακάκη: Το «σύμβολο» της σκληρής περιόδου των μνημονίων αποκτά προεδρία με ελληνική υπογραφή δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
