Σύνοδος Ε.Ε.: Συμφωνία για τις αμυντικές δαπάνες-Ουγγρικό βέτο για την Ουκρανία

Σε συμφωνία για την ευρωπαϊκή άμυνα, όχι όμως και για την Ουκρανία, κατέληξε αργά το βράδυ της Πέμπτης μετά από πολύωρη συνάντηση, η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε.

Όπως αναμενόταν οι 27 ηγέτες συμφώνησαν ομόφωνα στην «επιτάχυνση της κινητοποίησης των απαραίτητων μέσων και της χρηματοδότησης για την ενίσχυση της ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης», με ειδική αναφορά στο επιπλέον εργαλείο των 150 δισ. ευρώ που πρότεινε η Κομισιόν και το σχέδιο αναμένεται να εγκριθεί σε περίπου δύο εβδομάδες.

Στο κείμενο της συμφωνίας υπογραμμίζεται, επίσης, ότι η προστασία και η άμυνα όλων των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της Ένωσης συμβάλλει στην ασφάλεια της Ευρώπης στο σύνολό της, ιδίως όσον αφορά τα ανατολικά σύνορα της Ε.Ε., λαμβάνοντας υπόψη «τις απειλές που θέτουν η Ρωσία και η Λευκορωσία», ενώ τονίζεται ότι μια ισχυρότερη και πιο ικανή Ε.Ε. στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και θα είναι συμπληρωματική του ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας.

Today’s EUCO revolved around President @realDonaldTrump’s peace plan. Many European leaders – Brussels bureaucrats and heads of member states – oppose the US administration’s endeavours. They would rather continue the war as long as it takes.

Hungary’s position remained the… pic.twitter.com/fbWr44awbj

— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) March 6, 2025

Όσο αφορά όμως την Ουκρανία τα πράγματα δεν ήταν τόσο εύκολα καθώς τελικά η σύνοδος κορυφής κατάληξε σε ένα κείμενο-δήλωση των 26, με την Ουγγαρία να μην εγκρίνει -όπως είχε προαναγγελθεί- το κείμενο και τη Σλοβακία να συναινεί τελευταία στιγμή αφού έγινε ειδική αναφορά στην εντατικοποίηση των προσπαθειών για εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της διαμετακόμισης φυσικού αερίου.

Στο κείμενο των 26, επαναλαμβάνεται η θέση ότι δεν μπορεί να υπάρξουν διαπραγματεύσεις χωρίς την Ουκρανία, αλλά και την Ευρώπη, ενώ τονίζεται πως οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να συνοδεύεται από «ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας» για την Ουκρανία που θα συμβάλλουν στην αποτροπή «μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας» και γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στον σεβασμό της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.

Στήριξη στην Ουκρανία και κυρώσεις στη Ρωσία

Οι ηγέτες των 26 κρατών – μελών της Ε.Ε. συμφώνησαν σε νέες κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας και σε περεταίρω οικονομική στήριξη του Κιέβου. Συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Ένωση το 2025, θα παράσχει στην Ουκρανία 30,6 δισεκατομμύρια ευρώ, με τις εκταμιεύσεις να αναμένεται να φθάσουν τα 12,5 δισεκατομμύρια ευρώ και 18,1 δισεκατομμύρια ευρώ, που θα προκύψουν από έκτακτα κέρδη που απορρέουν από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.

Αναφορικά με την παροχή στρατιωτικής στήριξης στην Ουκρανία, το ανακοινωθέν «χαιρετίζει την ετοιμότητα των κρατών μελών να εντείνουν επειγόντως τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των πιεστικών στρατιωτικών και αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας, ιδίως την παράδοση συστημάτων αεράμυνας, πυρομαχικών και πυραύλων, την παροχή της απαραίτητης εκπαίδευσης και εξοπλισμού για τις ουκρανικές ταξιαρχίες, καθώς και άλλων αναγκών».

Στο ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας και της στρατιωτικής στήριξης της Ουκρανίας, οι 26 τονίζουν ότι «θα παρασχεθούν με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών», ενώ υπογραμμίζουν «το εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας να επιλέξει το πεπρωμένο της, βάσει του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου».

Φον ντερ Λάιεν: Όλοι θέλουμε δίκαιη και διαρκή ειρήνη

«Όλοι θέλουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη μέσω της ισχύος κι αυτό είναι προς το συμφέρον και του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Αν ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να πετύχει κάτι τέτοιο, αυτό είναι δυνατόν μόνο με την υποστήριξη της Ε.Ε. και των κρατών μελών της», δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου που ακολούθησε μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Η πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι η Ε.Ε. είναι αυτή που εξασφάλισε την οικονομική επιβίωση της Ουκρανίας για το 2025 και τώρα επενδύει κεφάλαια στην ουκρανική αμυντική βιομηχανία και παρέχει τις στρατιωτικές δυνατότητες που χρειάζεται το Κίεβο, καθώς και αυτή που φροντίζει να επιβιώσει το ενεργειακό σύστημα της χώρας τον χειμώνα.

«Είναι πολλά τα παραδείγματα που δείχνουν πόσο σημαντικό είναι η Ευρώπη να φτάσει σε μια θετική κατάληξη, που σημαίνει ειρήνη μέσω της ισχύος που είναι προς το συμφέρον όλων», συμπλήρωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

We are coming out of this European Council determined.

These are extraordinary times.
They call for extraordinary measures.

With REARM Europe, we’ll equip our Union with the capabilities it needs to support Ukraine and defend itself ↓ https://t.co/4e1t39jryk

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) March 6, 2025

Αντόνιο Κόστα: Καθοριστική στιγμή για την Ευρώπη

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα τόνισε ότι «η ασφάλεια της Ουκρανίας βρίσκεται στον πυρήνα της ασφάλειας της Ευρώπης», προσθέτοντας ότι οι προσπάθειες για ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας θα ωφελήσουν και το Κίεβο.

«Είμαστε με την Ουκρανία από την πρώτη μέρα. Έχουμε ήδη προσφέρει περισσότερα από 135 δισ. ευρώ από το 2022», συνέχισε ο Αντόνιο Κόστα, επιμένοντας ότι η υποστήριξη της Ε.Ε. είναι «ακλόνητη», είτε ο πόλεμος συνεχιστεί, είτε σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, είτε για την ανοικοδόμηση, είτε για την ενταξιακή προοπτική της στην Ε.Ε.

Ο Αντόνιο Κόστα επισήμανε πως τα κράτη μέλη μπορούν άμεσα να αυξήσουν την υποστήριξή τους στην Ουκρανία χάρη στο αυξημένο δημοσιονομικό περιθώριο και πρόσθεσε ότι «αρκετά κράτη μέλη έχουν ήδη ανακοινώσει δεσμεύσεις έως και 15 δισ. ευρώ». Σημείωσε επίσης ότι ανατέθηκε στο Συμβούλιο να αναλάβει περαιτέρω πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των πιεστικών στρατιωτικών και αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας, ενώ ταυτόχρονα «προετοιμαζόμαστε να υποστηρίξουμε την Ουκρανία όταν αποφασίσει να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις, για να τη βοηθήσουμε να επιτύχει θετικό αποτέλεσμα, δηλαδή δίκαιη και διαρκή ειρήνη».

Κάνοντας λόγο για «σημείο καμπής για την Ευρώπη», ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τόνισε: «Και σήμερα, δείξαμε ότι η Ε.Ε. ανταποκρίνεται στην πρόκληση, οικοδομώντας την Ευρώπη της Άμυνας και συμπαρατασσόμενη στο πλευρό της Ουκρανίας. Αυτό που όλοι θέλουμε, αυτό που όλοι μας αξίζουμε, αυτό για το οποίο όλοι εργαζόμαστε είναι η ειρήνη και η ασφάλεια».