Ταξίδι στην Νότιο Κορέα

Ενδιαφέρον πολιτιστικό ταξίδι πραγματοποίησε από 25 έως 28 Αυγ. 2025 ο γράφων, μέλος του Συλλόγου Πεζοπορίας Ορειβασίας Τρικάλων με την συντροφιά τεσσάρων φίλων του στην Χώρα της Πρωϊνής Γαλήνης, την Νότιο Κορέα.

    Το ταξίδι άρχισε με προσγείωση αργά το βράδυ της 25 Αυγ. στην μεγάλη πρωτεύουσα Σεούλ και μεταφορά στο ξενοδοχείο. Η επόμενη ημέρα 26 Αυγ. ήταν αφιερωμένη στην Σεούλ, η οποία με τα περίχωρά της κατοικείται από 20 εκατ. ανθρώπους σε μια χώρα με πληθυσμό 51 εκατ. ανθρώπων. 

    Η πρώτη επίσκεψη ήταν στον περίφημο βουδιστικό ναό Joguesa Temple, έργο του 14ου αιώνα και αριστούργημα βουδιστικής αρχιτεκτονικής. Η Ν. Κορέα είναι μισή βουδιστική και μισή χριστιανική. Ο βουδισμός εισήχθη τον 6ο αιώνα από την Κίνα, όπως επίσης και η αρχιτεκτονική και η γραφή με τις απαραίτητες προσαρμογές. Ακολούθως επισκεφθήκαμε το παλάτι των βασιλέων της Κορέας Gyeongbokund, τώρα μουσείο και παρακολουθήσαμε την εντυπωσιακή αλλαγή φρουράς στην είσοδο μετά μουσικής από φρουρούς με παραδοσιακές στρατιωτικές στολές προηγουμένων αιώνων. Εντυπωσιακό ήταν επίσης και το Εθνογραφικό Μουσείο της Σεούλ, όπου παρουσιάζεται ο λαϊκός πολιτισμόςκαι η κουλτούρα των Κορεατών και το πως αυτή αλλάζει στο διάβα του χρόνου. Οι Κορεάτες σε εποχές μεγάλης θνησιμότητας κατά το παρελθόν , εόρταζαν τα πρώτα γενέθλια του παιδιού τους, ευτυχείς που επέζησε έναν χρόνο. Επίσης στα 60 τους χρόνια εόρταζαν την εξηντάχρονη διάρκεια της ζωής τους, πράγμα που θεωρούσαν επιτυχία. Ταπαλαιά φέρετρα εκτίθενται επίσης εκεί, αν και σήμερα προτιμάται η αποτέφρωση.

    Η σημαία της Νότιας Κορέας απηχεί με το γαλάζιο ημικύκλιο το γιν και με το κόκκινο το γιανκ, δηλαδή το θετικό και το αρνητικό του σύμπαντος, ακόμη και το καλό και το κακό, τα οποία συνδυαζόμενα συγκροτούν την αρμονία του κόσμου (διδασκαλία του μεγάλου Κινέζου δασκάλου Λάο Τσε). Τα υπόλοιπα σύμβολα με τις τρεις μαύρες γραμμές στις τέσσερις γωνίες της σημαίας σημαίνουν τα κυριότερα στοιχεία του κόσμου, το νερό, την φωτιά, τον ουρανό και την γη. Αλήθεια, τόση φιλοοσοφία σε μια εθνική σημαία δεν είχαμε ξαναδεί. Αξέχαστη μένει στην μνήμη του επισκέπτη η θέα της μεγάλης Σεούλ από την πλατεία του Πύργου της Σεούλ, υπερυψωμένου λόφου, όπου, εκτός από την θέα της Σεούλ, απολαύσαμε μια μουσική συναυλία τεσσάρων καλλιτεχνών και έναν πολεμικό χορό. Η ημέρα έκλεισε με επίσκεψη στο Namsagol Village, παραδοσιακό χωριό, όπου υπάρχουν παλαιές κατοικίες, μη κατοικήσιμες πλέον και με αρχιτεκτονική με βάση το ξύλο, βασικό υλικό κατασκευής οικοδομημάτων κάποτε στην Ανατολή.

Επισκεπτόμενοι τα μνημεία αυτά και με πληροφορίες από τα μουσεία και την ξεναγό διαπιστώσαμε οτι η Ιστορία της κορεατικής χερσονήσου είναι αρκετά ενδιαφέρουσα. Η πρώτη στοιχειώδης κρατική οργάνωση ανάγεται στο 2.333 π. Χ. Αρχικώς τα κορεατικά βασίλεια ήταν τρία. Το βασίλειο Βαekje διήρκεσε από το 18 έως το 660. Το βασίλειο Goguryeo διήρκεσε από το 39 έως το 668 και το βασίλειο Shilla διήρκεσε από το 57 έως το 936. Οι Shilla κατάφεραν να ενοποιήσουν την κορεατική χερσόνησο το 676. Ακολούθησε η δυναστεία Goryeo από το 936 έως το 1392 και από το 1392 έως το 1910 η τελευταία δυναστεία Joseon. Οι Κορεάτες δέχθηκαν εισβολές από τους Κινέζους και τους Μαντζουριανούς τα έτη 993, 1010, 1018-19 και το 1624, κατάφερναν όμως πάντα να τους αποκρούουν. Ακόμη και οι πανίσχυροι Μογγόλοι μόνον από το 1231 έως το 1271 έμειναν στην Κορέα. Ιάπωνες πειρατές εισβολείς το 1592-99 είχαν την ίδια τύχη. 

    Το σημείο καμπής για την κορεατική Ιστορία ήταν το έτος 1910, οπότε η Ιαπωνία εισέβαλε και κατέκτησε την χερσόνησο και την ενσωμάτωσε ως επαρχία της. Η ιαπωνική κατοχή ήταν σκληρή, χιλιάδες εργάστηκαν σε καταναγκαστικά έργα και 300.000 Κορεάτισσες έγιναν σκλάβες του σεξ για τους Ιάπωνες στρατιώτες, χωρίς η Ιαπωνία να ζητήσει συγγνώμη ποτέ γι’αυτό. Η κατοχή τερματίστηκε το 1945 με την ήττα της Ιαπωνίας στον Β’ Παγκ. Πόλεμο. Το εθνικό μίσος των Κορεατών εναντίον των Ιαπώνων δεν έχει ακόμη εξαλειφθεί. 

    Έτερο σημείο καμπής για την κορεατική Ιστορία ήταν τα γεγονότα που ακολούθησαν μετά την απελευθέρωση από τους Ιάπωνες. Το 1945 η προσωρινή κυβέρνηση της Κορέας ήταν εξόριστη στην Σαγκάη της Κίνας. Με την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ Δύσης και Σοβιετικής Ένωσης η Κίνα του Μάο Τσε Τούγκ δεν είχε διεθνή νομική αναγνώριση και στην Άπω Ανατολή οι σφαίρες επιρροής των δύο Υπερδυνάμεων δεν ήταν σαφώς μοιρασμένες σε αντίθεση με την Ευρώπη, η οποία με τις Συμφωνίες της Γιάλτας και του Πότσδαμ το 1945 είχε διαμοιρασθεί. Στην κορεατική χερσόνησο το 1947 υπήρχαν δύο κυβερνήσεις, στον βορρά η μία φιλοσοβιετική και στον νότο η άλλη φιλοδυτική με τον λαό διχασμένο. Η κομμουνιστική Κίνα με την παρότρυνση και την υλική υποστήριξη της Σοβιετικής Ένωσης υποστήριξε στρατιωτικά την κομμουνιστική κυβέρνηση του Βορρά και τον Ιούλιο 1950 η Βόρεια Κορέα εισέβαλε στην Νότιο Κορέα με την συμμετοχή 1.300.000 Κινέζων στρατιωτών με σκοπό την ολοκληρωτική ενοποίηση της χερσονήσου (κάτι παρόμοιο έγινε την δεκαετία ’60 στο Βιετνάμ). Οι Ηνωμένες Πολιτείες με τους συμμάχους των υποστήριξαν στρατιωτικά την κυβέρνηση του νότου και μετά 3 χρόνια πολέμου η άλλοτε ενιαία Κορέα διαιρέθηκε στον 38ο παράλληλο του Ισημερινού σε Βόρεια και Νότια με τελείως διαφορετική πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική κατεύθυνση. Τα θύματα του πολέμου ανήλθαν σε 4 εκατομμύρια νεκρούς, χωρισμένες οικογένειες και ανείπωτο πόνο προς δόξαν του Κομμουνισμού. Η Ελλάς στον πόλεμο αυτόν διέθεσε 10.500 στρατιώτες και είχε 194 νεκρούς. Το μνημείο των πεσόντων Ελλήνων υπάρχει με την ελληνική σημαία μαζί με τα μνημεία των πεσόντων των άλλων χωρών που βοήθησαν την Νότιο Κορέα τότε έμπροσθεν του Πολεμικού-Εθνικού Μουσείου της Σεούλ, το οποίο επισκεφθήκαμε. Στο επιτύμβιο αναγράφεται στα αρχαία ελληνικά η γνωστή σε όλον τον ελεύθερο κόσμο φράση του Περικλή στον λόγο του Επιτάφιος ”ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος”. Ας είναι αιωνία αυτών η μνήμη. Το αντάλλαγμα στην Ελλάδα και Τουρκία (οι Τούρκοι στρατιώτες ήταν 5.000) ήταν η εισδοχή τους στο ΝΑΤΟ, στόχος επιβίωσης για τις χώρες αυτές σε μια εποχή προέλασης των δυνάμεων του ολοκληρωτισμού.

    Την 27 Αυγ. επισκεφθήκαμε την Demilitarized Zone (Aποστρατιωτικοποιημένη Ζώνη) στα σύνορα Νότιας και Βόρειας Κορέας. Αυτή εκτείνεται σε μήκος 247 χλμ. και περιέχει 2χλμ στην βόρεια πλευρά και 2χλμ. στην νότια. Ανάμεσά τους υπάρχει το σύνορο των δύο χωρών. Διασχίσαμε τον ποταμό Ιμτζίνπου διαπερνά τις Κορέες από βορρά προς νότονκαι εισήλθαμε στην Ζώνη. Αυτή η έκταση είναι η μοναδική αποστατιωτικοποιημένη περιοχή στον κόσμο και αποτελεί κατάλοιπο του Ψυχρού Πολέμου στην Ασία. Στην Ευρώπη το τελευταίο κατάλοιπο είναι η Υπερδνειστερία μεταξύ Μολδαβίας και Ουκρανίας). Μετά την υπογραφή της ανακωχής την 27 Ιουλίου 1953 το τραίνο σταμάτησε να συνδέει τις δύο χώρες και το βαγόνι της μηχανής εκτίθεται εκεί. Παραπλεύρως υπάρχει η λεγόμενη Γέφυρα της Ελευθερίας (Freedom Bridge) κατασκευής 1953 από Νοτιοκορεάτες. Στο τραίνο υπάρχει στην αγγλική η επιγραφή ”let the iron horse run again, αφήστε το σιδερένιο άλογο να τρέξει πάλι”. Αυτό σημαίνει οτι στο πνεύμα των Νοτιοκορεατών η ιδέα της επανένωσης των δύο Κορεών υπάρχει ακόμη.

    Μετά τον πόλεμο πολλές οικογένειες χωρίστηκαν. Οι δύο κυβερνήσεις κατά καιρούς επιτρέπουν συναντήσεις συγγενών στην Ζώνη, αλλά όχι μετακίνηση από την μία χώρα στην άλλη. Ητελευταία συνάντηση έγινε το 2018.

    Στο Μνημείο Πεσόντων υπάρχει μια επιγραφή την οποία αξίζει να θυμάται πάντα κάποιος ”δεν υπάρχω αν δεν υπάρχει η πατρίδα μου”. Ακολούθως περάσαμε από μία υπόγεια σήραγγα. Από το 1974 έως το 1990, σύμφωνα με τα ισχυριζόμενα από τις κυβερνήσεις της Νότιας Κορέας, η Βόρεια Κορέα κατασκεύαζε σήραγγες για να φθάσει ο στρατός της υπογείως στην Σεούλ, πλην όμως πάντα αυτές αποκαλύπτοντο. Δεν γνωρίζω τις απαντήσεις της άλλης πλευράς. Φύγαμε από την Ζώνη πλήρεις εικόνων και συγκινήσεων αναλογιζόμενοι την φρίκη κάθε εμφυλίου πολέμου. Αξέχαστη θα μείνει στην μνήμη του γράφοντος από την ασπρόμαυρη ταινία που είδαμε σε μία αίθουσα η εικόνα δύο μικρών κοριτσιών που κλαίγοντας γοερά έδειχναν τα πτώματα των νεκρών γονιών τους. Αυτά.

    Ο ξεναγός μας πληροφόρησε οτι η Κίνα δεν βοηθά πλέον με τρόφιμα την Βόρειο Κορέα. Είναι αυτάρκεις, αλλά πτωχοί. Στην κοινωνία τους ο ένας παρακολουθεί τον άλλον, επομένως η επανάσταση εναντίον του καθεστώτος είναι πολύ δύσκολη. Το ιντερνέτ παρέχεται μόνο στο ανώτερο στρώμα της ιθύνουσας τάξης, επομένως η επικοινωνία με το εξωτερικό είναι αδύνατη σε μία κοινωνία που έχει υποστεί πλύση εγκεφάλου επί δεκαετίες και την κάνουν να πιστεύει οτι η χώρα τους είναι το επίκεντρο όλου του κόσμου.

    Η Νότια Κορέα δεν διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους, διαθέτει μόνον το μορφωμένο ανθρώπινο δυναμικό της. Τα αγόρια μετά την αποφοίτηση από το σχολείο σπουδάζουν έναν χρόνο στο Πανεπιστήμιο , ακολούθως υπηρετούν δύο χρόνια στρατιωτική θητεία και μετά την αφυπηρέτηση από τον Στρατό συνεχίζουν τις σπουδές τους. Η τεχνολογία και η βιομηχανία διατηρούν ψηλά το βιοτικό επίπεδο. Αφήσαμε την Νότιο Κορέα την 28 Αυγ. πλήρεις γνώσεων και εντυπώσεων. Ευχαριστώ για μία ακόμη φορά τους φίλους μου που με συνόδευσαν σ’αυτό το ταξίδι (υπενθυμίζω οτι την Νότιο Κορέα επισκεφθήκαμε αμέσως μετά το ταξίδι στην Ιαπωνία) Λιλή Μανιά, Κυριακή Καραλή, Ανδρέα Μπέσσα και Ανδρέα Αναγνωστόπουλο, γνωστό και ως ”καμάρι του Μωριά” στους οποίους υπόσχομαι δυνατές συγκινήσεις και σε επόμενα ταξίδια στον κόσμο. 

    Ειρήνη σοι, ω Νότια Κορέα.