Τα αποθεματικά των Ταμείων, οι δυνατότητες επενδύσης τους και η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας

Στο τραπέζι βάζουν κύκλοι της αγοράς το ζήτημα της αξιοποίησης μεγαλύτερου μέρους των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, μαζί και του κουμπαρά τους (ΑΚΑΓΕ) προκειμένου αφενός να αυξηθούν τα «ίδια» έσοδά τους και αφετέρου να υπάρξουν περισσότερα μέτρα ελάφρυνσης της μεσαίας τάξης.

Οι ίδιες πηγές αναφέρουν στο newsit.gr πως τα αποθεματικά το ΕΦΚΑ ανέρχονται σε 20 δισ. ευρώ, ενώ επιπλέον 20 δισ. ευρώ είναι τα αποθεματικά του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ). Συνολικά, δηλαδή τα αποθεματικά του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, φτάνουν τα 40 δισ. ευρώ.

Αν και ο νόμος του 2007 δίδει το δικαίωμα για επένδυση σε χρηματοοικονομικούς τίτλους έως και στο 23% των αποθεματικών των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, αντ’ αυτού επενδύεται το 15%. Δηλαδή επενδύονται 3 δισ. ευρώ αντί για 4,6 δισ. ευρώ.

Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, παραμένει νομικά ασαφές γιατί ο κανόνας του 23% δεν ισχύει και για τα αποθεματικά του ΑΚΑΓΕ και έτσι δεν επενδύεται, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ούτε σεντς εξ αυτών σε χρηματοικονομικούς τίτλους.

Αν επενδύοταν το 23% των αποθεματικών του ΕΦΚΑ σε μετοχές, ομόλογα κλπ., αλλά και του ΑΚΑΓΕ (και δεν έμενε στην ΤτΕ), τότε τα έσοδα από την αξιοποίηση της κινητής περιουσίας του Ασφαλιστικού θα ανερχόταν κοντά στο 1 δισ. ευρώ ετησίως (λόγω των υψηλότερων αποδόσεων των επενδύσεων σε μετοχές κλπ. σε σχέση με εκείνες των καταθέσεων στην ΤτΕ κλπ.) έναντι 450 εκατ. ευρώ που ήταν το 2024, λένε οι ίδιοι κύκλοι.

Στο ποσό αυτό δεν περιλαμβάνονται οι εκτιμώμενες αποδόσεις των επικείμενων επενδύσεων του Ταμείου Κεφαλαιοποιητικής Επικουρικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ).

Αυτά τα επιπλέον έσοδα θα ήταν κρίσιμα πχ για επιπλέον παροχές στους συνταξιούχους. Ενδεικτικά, το επίδομα των 250 ευρώ που θα λάβουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι κοστίζει 350 εκατ. ευρώ. Συνεπώς με επιπλέον 550 εκατ. ευρώ, το εν λόγω επίδομα θα μπορούσε να φτάσει στα 650 ευρώ, δηλαδή κοντά σε μία σύνταξη, μία …13η σύνταξη, λένε οι ίδιες πηγές.

Η συζήτηση αυτή αποκτά ευρύτερες διαστάσεις αν λάβει κανείς υποψήν αναλύσεις που έχουν έλθει στο φως της δημοσιότητας σύμφωνα με τις οποίες από την 1η Ιανουαρίου 2026, θα πρέπει να εφαρμοστούν διεθνή λογιστικά πρότυπα -και- στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.

Κάτι τέτοιο, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, θα μετρούσε ως «έλλειμμα» των συνταξιοδοτικών φορέων την κρατική επιχορήγηση, την ώρα που αυτή ανέρχεται στο 50% της συνολικής χρηματοδότησης τους, με το άλλο 50% να προέρχεται από εισφορές, αξιοποίηση περιουσίας κλπ.

Μία προβολή αυτού του «ελλείμματος» στις επόμενες δεκαετίες, ενδεχομένως να επισκιάσει εμμέσως την πιστοληπτική ικανότητα του ελληνικού δημοσίου, καθώς το «έλλειμμα» αυτό θα πρέπει να καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό έτσι ώστε να καταβάλλονται οι συντάξεις απρόσκοπτα.

Από αυτήν την άποψη, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές του newsit.gr, η αύξηση των εσόδων από την ευρύτερη αξιοποίηση της κινητής περιουσίας του ΕΦΚΑ, θα μπορούσε να μειώσει την κρατική επιχορήγηση τους (καθώς οι υψηλότερες εισπράξεις από την περιουσία θα αντιστάθμιζαν τις χαμηλότερες εισπράξεις από τον κρατικό κορβανά) και έτσι το «έλλειμμα» του, με βάση τα διεθνή λογιστικά πρότυπα.

Ωστόσο, η εφαρμογή αυτών των προτύπων δεν θεωρείται, σύμφωνα με ειδικούς, μία υπόθεση η οποία θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σύντομα, αλλά θα απαιτούσε πάνω – κάτω 2 χρόνια, οδηγώντας στο 2027 – 2028, δηλαδή την περίοδο που ενδεχομένως να αυξηθούν τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης, κάτι που προφανώς δεν συνέβαλλε στη μείωση του «ελλείματος» (κατά τα διεθνή λογιστικά πρότυπα) του ΕΦΚΑ.

To άρθρο Τα αποθεματικά των Ταμείων, οι δυνατότητες επενδύσης τους και η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας δημοσιεύτηκε στο NewsIT .