Oυκρανία: Αναλυτικά οι σπάνιες γαίες που θα συνδιαχειρίζονται οι Αμερικάνοι και η παγκόσμια σημασία τους

Γιγάντιος είναι ο ορυκτός πλούτος (σπάνιες γαίες) τον οποίο έχει στην εδαφική επικράτειά της, η Ουκρανία και τα οποία ορυκτά θα εκμεταλλευτούν οι ΗΠΑ βάσει της συμφωνίας μεταξύ των δύο χωρών.

Σύμφωνα με ανάλυση του γερμανικού υπουργείου εσωτερικών, η Ουκρανία είναι μια εξαιρετικά πλούσια χώρα, τόσο από άποψη αποδεδειγμένων αποθεμάτων όσο και οικονομικά βιώσιμων ενεργειακών και ορυκτών πόρων.

Ιστορικά, η διαθεσιμότητα άνθρακα και σιδηρομεταλλεύματος καθώς και η υποδομή που παρείχαν οι μεγάλοι ποταμοί ήταν μια τεράστια κινητήρια δύναμη της εκβιομηχάνισης κατά τη σοβιετική εποχή. Εδώ η περιοχή του Ντονμπάς ήταν στο επίκεντρο της ανάπτυξης.

Επιπλέον, ο ποταμός Δνείπερος πρόσφερε και συνεχίζει να προσφέρει ευκαιρίες μεταφοράς και υδροηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και κέρδη αποδοτικότητας για όλους τους τύπους επιχειρήσεων ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτούν μεγάλες ψυκτικές δυνατότητες.

Όσον αφορά το φυσικό αέριο, συμπεριλαμβανομένου του σχιστολιθικού αερίου, η Ουκρανία έχει αποθέματα που υπολογίζονται σε πάνω από 1 τρισεκατομμύριο κυβικά μέτρα (στην Ευρώπη, μόνο η Νορβηγία έχει μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου, με 1,53 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα).

Ωστόσο, ο τομέας είναι ανεπαρκώς ανεπτυγμένος επειδή ιστορικά εισήχθη αέριο από τη Σιβηρία και μόνο με την έναρξη της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης δόθηκε προτεραιότητα στην ανάπτυξη των εγχώριων αποθεμάτων.

Ωστόσο, το τελευταίο είναι δυνατόν μόνο με δυσκολία λόγω του υπάρχοντος επενδυτικού κινδύνου που προκάλεσε ο πόλεμος, καθώς ειδικότερα οι διεθνείς επενδυτές διστάζουν ή έχουν καταγγείλει τις υφιστάμενες συμβάσεις.

Τα αποθέματα λιθάνθρακα υπολογίζονται σε περίπου 34 δισεκατομμύρια τόνους, καθιστώντας τα το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ευρώπη.

Τα αποθέματα μαγγανίου και σιδηρομεταλλεύματος είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο, όπως και τα μεταλλεύματα υδραργύρου.

Τα σημαντικότερα αποθέματα μεταλλεύματος έχουν ως ακολούθως:

• Ουράνιο
• Τιτάνιο
• Μαγγάνιο (2,3 εκατ. τόνοι ή 12% των παγκόσμιων αποθεμάτων),
• Σίδηρος (30 εκατ. τόνοι)
• Υδράργυρος

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο μαγνήσιο: η Κίνα εξορύσσει πάνω από το 80% του μεταλλεύματος μαγνησίου στον κόσμο, με το μαγνήσιο να είναι ένα σημαντικό στοιχείο κράματος για το αλουμίνιο.

Επίσης, η Ουκρανία διαθέτει τα εξής μεταλλεύματα (σε παρένθεση βρίσκεται το ποσοστό που διαθέτει επί του συνολου του παγκόσμιου αποθέματος, ενώ αναφέρεται και σε ποιους τομείς της οικονομίας χρησιμοποιούνται:

• Γάλλιο (1,3%): ιατρικά διαγνωστικά, στρατιωτικός τομέας
• Ρουτίλιο (12,3%), παραγωγή διοξειδίου του τιτανίου και εξόρυξη άλλων ορυκτών
• Σφουγγάρι τιτανίου (4,4%), τιτάνιο, αεροδιαστημική βιομηχανία
• Γραφίτης (4,4%): Ηλεκτρόδια, υλικά μπαταρίας
• Bρώμιο (1,3%): Σύνθετα υλικά, απολυμαντικά
• Σιδηρομετάλλευμα (2,5%): Χυτοσίδηρος, βιομηχανία χάλυβα με κατάντη βιομηχανίες
• Aκατέργαστος σίδηρος (1,7%): Χαλυβουργία με κατάντη βιομηχανίες
• Aκατέργαστος χάλυβας (1,2%): Βιομηχανία
• Μαγγάνιο (4,2%): μετάλλευμα μαγγανίου, διύλυση μετάλλων
• Mπάλες καολίνης (4,9%): Οικοδομική βιομηχανία, είδη υγιεινής
• Μεταλλικό μαγνήσιο (0,8%): Παραγωγή άλλων μη σιδηρούχων μετάλλων όπως νικέλιο, χαλκός, ουράνιο, κράματα αλουμινίου
• Ιλμενίτης (4,2%): Παραγωγή διοξειδίου του τιτανίου και εξόρυξη άλλων ορυκτών
• Μπεντονίτης (1,2%): Φαρμακευτική και καλλυντική βιομηχανία, κεραμική βιομηχανία, κατασκευαστική βιομηχανία
• Τύρφη (2,1%): Κηπουρική

Παροχή ενέργειας

Η Ουκρανία διαθέτει ένα από τα πιο ανεπτυγμένα δίκτυα φυσικού αερίου στον κόσμο, το οποίο θα παίξει σημαντικό ρόλο στο μέλλον του ενεργειακού τομέα της χώρας. Δεδομένου ότι η Ουκρανία ήταν ο κύριος προμηθευτής ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη σοβιετική εποχή, το ηλεκτρικό της δίκτυο έχει πλέον πλεονάζουσα χωρητικότητα, η οποία επιτρέπει επιλογές παράκαμψης για κατεστραμμένες συνδέσεις σε περίπτωση ρωσικών επιθέσεων.

Από τη σοβιετική εποχή, η Ουκρανία κληρονόμησε ένα ισχυρό ενεργειακό σύστημα με πυρηνικούς σταθμούς, θερμοηλεκτρικούς σταθμούς και υδροηλεκτρικούς σταθμούς, οι τελευταίοι κυρίως στους ποταμούς Δνείπερου και Δνείστερου. Οι περισσότερες από τις υπάρχουσες ενεργειακές μονάδες πρέπει να εκσυγχρονιστούν.

Περίπου το ένα τρίτο της συνολικής ισχύος των 63 GW χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Υπάρχει σημαντικό δυναμικό για την παραγωγή αιολικής ενέργειας, ειδικά στις νότιες ακτές.

Πριν από τον πόλεμο, 15 σοβιετικής σχεδίασης μονάδες αντιδραστήρα νερού υπό πίεση λειτουργούσαν στις τέσσερις εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας σε αντίστοιχες περιοχές της Ουκρανίας, και συγκεκριμένα:

• Rivne (μεικτής χωρητικότητας 2.835 MWe).
• Khmelnytskyi (μικτή ισχύς 2.000 MWe,
• Νότια Ουκρανία κοντά στο Yuzhnoukrainsk (μικτή ισχύς 3.000 MWe),
• Zaporizhzhia (μικτή ισχύς 6.000 MWe).

Πριν από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, το 7% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνεισέφερε περίπου το μισό της ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί τροφοδοτούνται με άνθρακα, φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Υπάρχουν 66 τετράγωνα σε 13 τοποθεσίες, τα οποία τέθηκαν σε λειτουργία μεταξύ 1941 (Kurachiwska) και 1982 (Sujiwska).

Οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί παίζουν σημαντικό ρόλο κατά μήκος των μεγάλων ποταμών, ιδιαίτερα του Δνείστερου και του Δνείπρου

Υπάρχουν 30 μονάδες που παρέχουν το 14% της ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας. Τέθηκαν σε λειτουργία μεταξύ 1932 (Dniprowska) και 2009 (Dnistrowska).

Η Ντνιπρόβσκα είναι διάσημη για τον ρόλο της στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν το φράγμα ανατινάχθηκε από τα σοβιετικά στρατεύματα ως προστατευτικό μέτρο, και επειδή επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί ξανά από τα ρωσικά στρατεύματα ως «υδάτινο όπλο» κατά της Ουκρανίας το 2022. Το φράγμα Kakhovka, το τελευταίο φράγμα στον κάτω ρου του Δνείπερου, ανατινάχτηκε τον Ιούνιο του 2023. προκαλώντας τρεις περιβαλλοντικές καταστροφές – μια φορά στην πεδιάδα του Δνείπερου, μια στα εδάφη από πάνω που τροφοδοτούνται από το σύστημα άρδευσης και, τέλος, με την αποκοπή της παροχής γλυκού νερού της Κριμαίας στο Kerchnie πρόσβαση στην Αζοφική Θάλασσα. Αυτό σήμαινε ότι το 85% της παροχής γλυκού νερού της χερσονήσου χάθηκε.

Η δυναμική χερσαίας και υπεράκτιας αιολικής ενέργειας εκτιμήθηκε σε περίπου 435 GW πριν από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 και θεωρούνται πολύ κερδοφόρες, ενώ τα φωτοβολταϊκά δυναμικά είναι μόνο μέτρια.

Η αποκέντρωσή τους προσδίδει σε τέτοιες ενεργειακές υποδομές μια ορισμένη ευρωστία σε περίπτωση σύγκρουσης.

Ωστόσο, σημαντικά τμήματα βρίσκονται τώρα υπό ρωσικό έλεγχο και/ή καταστράφηκαν. Αναφέρεται συνολικό δυναμικό 121 εκατομμυρίων MWh ετησίως (Flanders Investment and Trade Market Survey 2018). Η ανάλυση μπορεί να βρεθεί στο Σχήμα 3. Η παγκόσμια αύξηση των τιμών της ενέργειας από τη ρωσική εισβολή μειώνει τα όρια κερδοφορίας, έτσι ώστε το δυναμικό έχει πλέον διπλασιαστεί (GTAI 2024).

To άρθρο Oυκρανία: Αναλυτικά οι σπάνιες γαίες που θα συνδιαχειρίζονται οι Αμερικάνοι και η παγκόσμια σημασία τους δημοσιεύτηκε στο NewsIT .