Σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο: Το «κύκνειο άσμα» του πριν τα 100 του χρόνια με αφορμή το νέο του ντοκιμαντέρ Ocean

Λίγο πριν κλείσει τα 99 του χρόνια, Σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο παρουσιάζει το Ocean – ένα ντοκιμαντέρ που θεωρεί το πιο σημαντικό έργο της ζωής του. Με συγκλονιστικά πλάνα και ένα σαφές μήνυμα, μας δείχνει πώς οι ωκεανοί βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο και γιατί η προστασία τους είναι η τελευταία μεγάλη μας ευκαιρία για να σώσουμε τον πλανήτη από την κλιματική καταστροφή.

Ο θρυλικός τηλεοπτικός παρουσιαστής σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο που την Πέμπτη (08.05.2025) γίνεται 99 ετών, προειδοποιεί για την κρίσιμη κατάσταση των ωκεανών και μας καλεί να δράσουμε πριν να είναι αργά.

«Μετά από σχεδόν 100 χρόνια πάνω στον πλανήτη, καταλαβαίνω πια ότι το πιο σημαντικό μέρος της Γης δεν βρίσκεται στη στεριά, αλλά στη θάλασσα» δηλώνει.

Η ταινία υποστηρίζει ότι ο ωκεανός είναι το σύστημα υποστήριξης του πλανήτη και ο μεγαλύτερος σύμμαχος της ανθρωπότητας απέναντι στην κλιματική καταστροφή και παρουσιάζει πώς οι ωκεανοί του κόσμου βρίσκονται σήμερα σε κρίσιμο σταυροδρόμι.

Η επίσημη πρεμιέρα της ταινίας θα γίνει απόψε (06.05.2025) στο Royal Festival Hall, όπου θα στρωθεί ένα «μπλε χαλί» και αναμένονται πολλές διασημότητες, ανάμεσά τους ο Κρις Μάρτιν και οι Coldplay, ο Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, ο αστροναύτης Τιμ Πικ, η Τζέρι Χάλιγουελ-Χόρνερ και ο Σάιμον ΛεΜπον.

Ο Τόμπι Νόουλαν, παραγωγός της Ocean, εξηγεί πως αυτή η νέα παραγωγή δεν είναι μία «συνηθισμένη» ταινία του Ατένμπορο: «Δεν πρόκειται για μία ταινία όπου βλέπουμε νέες, άγνωστες συμπεριφορές της φύσης. Είναι το σημαντικότερο μήνυμα που έχει πει ποτέ του».

Η ταινία καταγράφει πώς άλλαξε η κατάσταση των ωκεανών του πλανήτη, καθώς και η κατανόησή μας για τη λειτουργία τους, μέσα στη διάρκεια της ζωής του σερ Ντέιβιντ.

Θυμάται την πρώτη του κατάδυση με φιάλη το 1957: «Έμεινα έκθαμβος από το θέαμα μπροστά μου, που για μια στιγμή… ξέχασα να αναπνεύσω».

Από τότε όμως, έχει σημειωθεί καταστροφική μείωση της ζωής στους ωκεανούς. «Ο χρόνος μας τελειώνει,» προειδοποιεί.

Η ταινία Ocean περιλαμβάνει μερικά από τα πιο σοκαριστικά πλάνα της καταστροφής που προκαλεί η αλιεία με μηχανότρατα, μια κοινή πρακτική παγκοσμίως. Δείχνει πώς η βιομηχανική αλιεία αφαιρεί τη ζωή από τους ωκεανούς.

Τα νέα πλάνα δείχνουν τις βαριές αλυσίδες που σέρνουν οι μηχανότρατες στον πυθμένα, σπρώχνοντας τα θαλάσσια πλάσματα μέσα στα δίχτυα. Συχνά κυνηγούν ένα και μόνο είδος – και πάνω από τα 3/4 των υπόλοιπων αλιευμάτων πετιούνται.

«Δύσκολα μπορεί κανείς να φανταστεί πιο σπάταλο τρόπο για να πιάσεις ψάρια,» σχολιάζει ο σερ Ντέιβιντ.

Η διαδικασία αυτή απελευθερώνει επίσης τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, συμβάλλοντας στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Κι όμως, η αλιεία με μηχανότρατα δεν είναι απλώς νόμιμη, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ενθαρρύνεται ενεργά από κυβερνήσεις.

Ο σερ Ντέιβιντ παραδέχεται ότι η κατάσταση των ωκεανών τον έχει κάνει σχεδόν να χάσει την ελπίδα του για το μέλλον της ζωής στον πλανήτη. Αυτό που τον συγκρατεί είναι αυτό που αποκαλεί «η πιο εντυπωσιακή ανακάλυψη απ’ όλες»: ότι οι ωκεανοί μπορούν να «ανακάμψουν πιο γρήγορα απ’ όσο φανταζόμασταν».

Ένα παράδειγμα αισιοδοξίας για εκείνον είναι η ιστορία των φαλαινών.

Υπολογίζεται ότι 2,9 εκατομμύρια φάλαινες σκοτώθηκαν από τη φαλαινοθηρία μόνο κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα. Οι επιστήμονες τη θεωρούν τη μεγαλύτερη σφαγή ζώων στην ιστορία, με βάση τη συνολική βιομάζα. Η πλειοψηφία των ειδών έφτασε στα όρια της εξαφάνισης.

Όμως το 1986, οι κυβερνήσεις, υπό την πίεση της κοινής γνώμης, απαγόρευσαν τη φαλαινοθηρία παγκοσμίως. Έκτοτε, οι πληθυσμοί των φαλαινών ανακάμπτουν ραγδαία.

Το βασικό μήνυμα του σερ Ντέιβιντ στην Ocean είναι πως τίποτα δεν έχει χαθεί. Οι χώρες έχουν δεσμευτεί να προστατεύσουν το 1/3 των ωκεανών. Ο ίδιος ελπίζει ότι η ταινία του θα παρακινήσει τους ηγέτες να τηρήσουν τη δέσμευσή τους στο συνέδριο του ΟΗΕ που θα γίνει τον επόμενο μήνα.

Πιστεύει πως αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τα πάντα.

Το τρέιλερ της ταινίας Ocean:

«Ο ωκεανός μπορεί να ξαναζωντανέψει,» λέει ο σερ Ντέιβιντ. «Αν τον αφήσουμε στην ησυχία του, όχι μόνο μπορεί να ανακάμψει, αλλά να ευδοκιμήσει περισσότερο απ’ όσο έχει δει ποτέ κανείς που είναι ζωντανός σήμερα».

«Μπροστά μας έχουμε την ευκαιρία να προστατεύσουμε το κλίμα μας, το φαγητό μας, το σπίτι μας,» λέει ο σερ Ντέιβιντ.

Καθώς γιορτάζει τα 99α του γενέθλια αυτή την εβδομάδα, συνεχίζει να μάχεται για την προστασία του φυσικού κόσμου που αφιέρωσε τη ζωή του στο να μας τον δείξει στην πλήρη του δόξα.

Η ταινία Ocean θα προβάλλεται στους κινηματογράφους σε όλη τη χώρα από την Πέμπτη.

Πληροφορίες από BBC

To άρθρο Σερ Ντέιβιντ Ατένμπορο: Το «κύκνειο άσμα» του πριν τα 100 του χρόνια με αφορμή το νέο του ντοκιμαντέρ Ocean δημοσιεύτηκε στο NewsIT .