Η Νοτιοανατολική Ασία προειδοποιεί για τις επιπτώσεις από τους δασμούς Τραμπ και κοιτά προς τους BRICS
Την αυξανόμενη ανησυχία τους για τις κλιμακούμενες απειλές των δασμών του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, εκφράζουν σημαντικές οικονομίες της νοτιοανατολικής Ασίας, καθώς οι υπουργοί εξωτερικών του Συνδέσμου Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) συναντώνται από σήμερα έως και τις 11 Ιουλίου στην Κουάλα Λουμπούρ, την ίδια ώρα που μια ευρύτερη περιφερειακή στροφή προς τις χώρες BRICS ως ένα εναλλακτικό οικονομικό και γεωπολιτικό μπλοκ, παραμένει στο προσκήνιο.
Σύμφωνα με προσχέδιο κοινού ανακοινωθέντος της Συνόδου, που φέρεται να έχει στην κατοχή του το AFP , οι ηγέτες του ASEAN αναμένεται να προειδοποιήσουν πως οι «μονομερείς ενέργειες που σχετίζονται με τους δασμούς» είναι «αντιπαραγωγικές» και κινδυνεύουν να «επιδεινώσουν τον παγκόσμιο οικονομικό κατακερματισμό».
Αν και η δήλωση αποφεύγει να κατονομάσει άμεσα τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο χρόνος και το περιεχόμενο αναφέρονται αναμφισβήτητα στην πρόσφατη απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να επαναφέρει και να αυξήσει δραστικά τους δασμούς στις εισαγωγές από περισσότερες από δώδεκα χώρες της περιοχής.
Μεταξύ αυτών που έχουν στοχοποιηθεί είναι βασικές οικονομίες του ASEAN, όπως η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη, το Λάος και η Μιανμάρ. Αυτά τα έθνη αντιμετωπίζουν τώρα τιμωρητικούς δασμούς έως και 40%, εκτός εάν καταλήξουν σε διμερείς εμπορικές συμφωνίες με την Ουάσινγκτον πριν από την προθεσμία της 1ης Αυγούστου. Το Βιετνάμ και μια άλλη χώρα που δεν κατονομάζεται φέρεται να έχουν εξασφαλίσει προσωρινές αναβολές μέσω παράπλευρων συμφωνιών.
Η ανανεωμένη εμπορική πίεση έχει αναζωπυρώσει μακροχρόνιες ανησυχίες σχετικά με την οικονομική πολιτική της Ουάσινγκτον και έρχεται σε μια στιγμή που η Νοτιοανατολική Ασία ασχολείται ολοένα και περισσότερο με εναλλακτικές δομές εξουσίας, ιδίως με το μπλοκ των χωρών BRICS .
Από την επέκτασή τους, το 2024, οι BRICS έχουν συμπεριλάβει την Ινδονησία, ενώ η Μαλαισία, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ έχουν υπογράψει ως χώρες-εταίροι και έλκονται όλο και περισσότερο από τις πολυμερείς πρωτοβουλίες των BRICS, όπως η Νέα Τράπεζα Ανάπτυξης (NDB) και η Συμφωνία Έκτακτης Ανάγκης για Αποθεματικά (CRA), οι οποίες προσφέρουν χρηματοδότηση για υποδομές και νομισματική σταθερότητα εκτός των θεσμών που κυριαρχούνται από τη Δύση.
Οι αναλυτές λένε ότι η εμπορική επίθεση του Τραμπ δεν αφορά μόνο την οικονομία, αλλά χρησιμεύει και ως γεωπολιτικός μοχλός για την τιμωρία της ευθυγράμμισης με τους BRICS. Σε πρόσφατη ανάρτηση στο Truth Social , ο Τραμπ προειδοποίησε ότι οι χώρες που «ευθυγραμμίζονται με τις αντιαμερικανικές πολιτικές των BRICS» θα αντιμετωπίσουν μια επιπλέον επιβάρυνση 10% , μια αυτόματη ποινή που θα εφαρμόζεται ανεξάρτητα από τις συγκεκριμένες εμπορικές συνθήκες. Η Νότια Αφρική, βασικό μέλος των BRICS, αντιμετωπίζει ήδη μια πιθανή αύξηση των δασμών πέραν του υφιστάμενου δασμού 30%.
Οι προειδοποιήσεις της Ουάσινγκτον έχουν λάβει πιο προσωπικό τόνο τις τελευταίες ημέρες, καθώς αξιωματούχοι σε αρκετές χώρες-στόχους φέρονται να έλαβαν επιστολές με «κακά μαντάτα» από τον Λευκό Οίκο.
Επιτείνοντας την ένταση, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, συμμετέχει στις συναντήσεις του ASEAN αυτή την εβδομάδα, στο πρώτο του ταξίδι στην Ασία από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του, ακριβώς την ίδια στιγμή που ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών, Γουάνγκ Γι, και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, φτάνουν επίσης στην περιοχή, προσθέτοντας μια έντονη γεωπολιτική χροιά στις οικονομικές συνομιλίες.
Σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Ρούμπιο στοχεύει να μεταδώσει ένα «μήνυμα μεγαλύτερης συνεργασίας» από την πρόσφατη στάση της κυβέρνησης, τονίζοντας το ενδιαφέρον της Ουάσινγκτον για την «επανεξισορρόπηση του παγκόσμιου εμπορίου». Ωστόσο, οι παρατηρητές παραμένουν επιφυλακτικοί.
Με λίγο χρόνο να απομένει για να αποφύγουν τους επερχόμενους δασμούς, τα κράτη της ASEAN επιδιώκουν επειγόντως μεμονωμένες λύσεις. Η Ινδονησία έχει στείλει ανώτερους διαπραγματευτές στην Ουάσινγκτον προσφέροντας διευρυμένες αγορές αμερικανικών αγαθών, συμπεριλαμβανομένων αεροσκαφών και ορυκτών, σε αντάλλαγμα για δασμολογική ελάφρυνση. Η Μαλαισία έχει ανανεώσει την προσπάθειά της για μια «ολοκληρωμένη και αμοιβαία επωφελή» συμφωνία, ενώ ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης Φούμθαμ Γουετσαγιάι τόνισε τη σημασία της διατήρησης καλών δεσμών με τις ΗΠΑ, αν και «με μια καλύτερη συμφωνία».
Ωστόσο, πίσω από τη διπλωματική γλώσσα κρύβεται μια βαθύτερη ανησυχία: ότι ο εμπορικός καταναγκασμός των ΗΠΑ μπορεί να επιταχύνει το ίδιο αποτέλεσμα που ελπίζει να αποτρέψει, τη σταδιακή στροφή του ASEAN προς εναλλακτικά κέντρα εξουσίας, όπως οι BRICS, με την περιοχή να μετατρέπεται σε σκηνικό ενός ανταγωνισμού υψηλών διακυβευμάτων για το μέλλον της παγκόσμιας τάξης, εκτιμούν αναλυτές.
