Άνθρωποι της αγοράς στη νέα κυβέρνηση της χειμαζόμενης από τη σύγκρουση με συμμορίες Αϊτής

Στην Αϊτή μια νέα μεταβατική κυβέρνηση ανέλαβε τα καθήκοντά της την Πέμπτη υπό αυστηρά μέτρα ασφαλείας στο Πορτ-ο-Πρενς, όπου ένοπλες συμμορίες ελέγχουν το 90% της πόλης. Ο επιχειρηματίας Λοράν Σεν-Σιρ ορκίστηκε πρόεδρος του προεδρικού συμβουλίου, μοιραζόμενος την εκτελεστική εξουσία με τον νεοδιορισθέντα πρωθυπουργό Αλίξ Ντιντιέ Φιλς-Εμέ.

Οι διορισμοί σηματοδοτούν την πρώτη φορά που προσωπικότητες από τον ιδιωτικό τομέα της Αϊτής καταλαμβάνουν και τις δύο κορυφαίες εκτελεστικές θέσεις. Ο Σεν-Σιρ είναι πρώην πρόεδρος του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Αϊτή και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Αϊτής. Ο Φιλς-Εμέ προηγουμένως ηγήθηκε μιας εθνικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών και διετέλεσε επίσης πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου.

«Η χώρα μας περνάει μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις σε όλη την ιστορία της», δήλωσε ο Σεν-Σιρ κατά τη διάρκεια της τελετής. «Δεν είναι η ώρα για όμορφες ομιλίες. Είναι η ώρα για δράση».

Λίγο πριν από την ορκωμοσία, ο Τζίμι Σεριζιέ — γνωστός ως «Μπάρμπεκιου» — αρχηγός της ομοσπονδίας συμμοριών Βιβ Ανσάνμ δημοσίευσε ένα βίντεο απειλώντας να ανατρέψει την κυβέρνηση.

#Haiti : Jimmy “Barbecue” Chérizier, Leader of the “Viv Ansanm” Armed Coalition, released a new video to threaten the Transitional Presidential Council.

In the video, Barbecue appears to be armed with a possible #USA-made Colt M16A1 (Model 603) assault rifle. pic.twitter.com/izdTIuEYnW

— War Noir (@war_noir) August 8, 2025

Φορώντας αλεξίσφαιρο γιλέκο και φέροντας όπλο, ο Σεριζιέ κάλεσε τους Αϊτινούς να επιτρέψουν στην ομάδα του να διέλθει ελεύθερα από τις γειτονιές προς το γραφείο του συμβουλίου. «Λαέ της Αϊτής, φροντίστε τους εαυτούς σας και βοηθήστε μας… στη μάχη για την απελευθέρωση της χώρας», είπε.

Πυροβολισμοί ξέσπασαν σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας. Αϊτινά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ένα άτομο σκοτώθηκε και ένα άλλο τραυματίστηκε ενώ οδηγούσε στην πόλη. Ένα βίντεο που κυκλοφόρησε ευρέως δείχνει το σώμα μιας γυναίκας να κείτεται μέσα σε ένα αυτοκίνητο. Οι βίαιες συγκρούσεις συνεχίστηκαν το απόγευμα της Τρίτης, συμπεριλαμβανομένων αναφορών για μικρές εκρήξεις από drones που χειρίζεται η αστυνομία.

Ένα πλήθος υποστηρικτών του Σεν-Σιρ, φορώντας λευκά μπλουζάκια και κρατώντας τη φωτογραφία του, συγκεντρώθηκε έξω από την έδρα του συμβουλίου. Αργότερα, ξέσπασαν αντιπαραθέσεις μεταξύ υποστηρικτών και αντιπάλων. «Παρόλο που είναι μιγάς με ωραία μαλλιά, είναι Αϊτινός», είπε ένας υποστηρικτής, αναφερόμενος στη θέση του Σεν-Σιρ στους κόλπους της με ανοιχτόχρωμο δέρμα ελίτ της χώρας — όπως και ο Φιλς-Εμέ.

Ο Σεν-Σιρ τόνισε την αποκατάσταση της εθνικής ασφάλειας ως ύψιστη προτεραιότητα. «Πρέπει να αποκαταστήσουμε την κρατική εξουσία», είπε, καλώντας τις ένοπλες δυνάμεις της Αϊτής να εντείνουν τις επιχειρήσεις και παροτρύνοντας τους διεθνείς εταίρους να παράσχουν επιπλέον προσωπικό, εκπαίδευση και εξοπλισμό. Προέβαλε επίσης δημόσια απαιτήσεις προς τον πρωθυπουργό: «Κύριε πρωθυπουργέ, αναλάβετε τις ευθύνες σας!»

Η Αποστολή Πολυεθνικής Υποστήριξης Ασφάλειας, με την υποστήριξη του ΟΗΕ, με επικεφαλής την αστυνομία της Κένυας, ανέφερε προσπάθειες για την πρόληψη επιθέσεων με την αύξηση των περιπολιών και την ασφάλεια βασικών υποδομών. Η αποστολή επιβεβαίωσε ότι δύο τεθωρακισμένα οχήματα χάθηκαν αφού παγιδεύτηκαν από χαρακώματα που έσκαψαν συμμορίες. Κενυάτες αξιωματικοί δέχτηκαν επίθεση με μολότοφ στην πόλη Κένσκοφ, αλλά «κράτησαν με θάρρος τη θέση τους, προκαλώντας σημαντικές ζημιές στους δράστες». Τρεις αξιωματικοί υπέστησαν ελαφρά τραύματα.

#Haiti : Gang members attacked Haitian Security Forces; burned down a vehicle and killed 5 police officers in #Lyankou (#Liancourt).

The gunmen were armed with G3A3 pattern rifle, AR-15 rifles and FN FAL pattern rifles (chambered in 5.56x45mm & 7.62x51mm #NATO). pic.twitter.com/SPIInmFOzN

— War Noir (@war_noir) August 2, 2025

Τα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν ύποπτα μέλη συμμοριών να γελούν και να γιορτάζουν γύρω από ένα κατεστραμμένο τεθωρακισμένο όχημα. «Ελάτε να το πάρετε πίσω αν μπορείτε!» ακούγεται να φωνάζει ένας ένοπλος άνδρας.

Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη, η αποστολή του ΟΗΕ περιέγραψε λεπτομερώς τους επιχειρησιακούς περιορισμούς. Αυτή τη στιγμή διαθέτει 991 άτομα προσωπικό – λιγότερο από το μισό των 2.500 που είχαν προγραμματιστεί – και μόνο 200 αξιωματικοί μπορούν να αναπτυχθούν ανά πάσα στιγμή λόγω ελλείψεων εξοπλισμού. Το ταμείο καταπιστεύματος διαθέτει 112 εκατομμύρια δολάρια, περίπου το 14% των 800 εκατομμυρίων δολαρίων που εκτιμάται ότι χρειάζονται ετησίως. Η αποστολή δεν έχει αεροπορική υποστήριξη, περιορίζοντας περαιτέρω τις δυνατότητες αντίδρασης.

Η αποστολή σημείωσε επίσης ότι «οι κομματικές εσωτερικές διαμάχες εντός της μεταβατικής κυβέρνησης είχαν ως αποτέλεσμα την παράλυση της κυβέρνησης και την ενθάρρυνση των συμμοριών».

Οι ανησυχίες της κοινής γνώμης για την ηγεσία της μεταβατικής κυβέρνησης από ανθρώπους του ιδιωτικού τομέα παραμένουν παράλληλα έντονες. «Οι ελίτ πάντα ήθελαν την εξουσία και πάντα ήθελαν να ελέγχουν την Αϊτή και τώρα έχουν τον έλεγχο», δήλωσε η Μαρλίν Ζαν-Πιερ, μια 44χρονη δασκάλα που διέσχισε μια ζώνη συγκρούσεων για να επισκεφτεί ένα νοσοκομείο. «Τίποτα δεν συνέβη πραγματικά», πρόσθεσε, αναφερόμενη σε προηγούμενους μεταβατικούς ηγέτες. «Νέες γυναίκες βιάζονται, οικογένειες διαλύονται».

Δεκάδες οργανώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες έστειλαν επιστολή στον Σεν-Σιρ καταγγέλλοντας την αποτυχία του συμβουλίου να προστατεύσει τις γυναίκες και τα κορίτσια. «Ο συλλογικός βιασμός είναι ενδημικός», αναφέρει η επιστολή, σημειώνοντας ότι η σεξουαλική βία έχει κλιμακωθεί και ότι το κράτος είναι «εντελώς απών» στα καταφύγια όπου τα θύματα αναζητούν βοήθεια.

Η ανθρωπιστική κατάσταση παραμένει τρομερή. Συμμορίες στο Κένσκοφ απήγαγαν πρόσφατα οκτώ άτομα από ένα ορφανοτροφείο, συμπεριλαμβανομένης μιας Ιρλανδής ιεραποστόλου και ενός τρίχρονου παιδιού, τα οποία παραμένουν αγνοούμενα. Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι περισσότεροι από 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί από τη δολοφονία του Προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ τον Ιούλιο του 2021.

An Irish lay missionary and a three-year-old child with a disability are among nine people abducted by an armed gang during an attack on a Catholic-run orphanage near Port-au-Prince, Haiti, on the morning of August 3.https://t.co/Rq7LO1xeUe

— Radio Veritas Asia (@VeritasAsia) August 7, 2025

Μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου 2025, τουλάχιστον 1.520 άνθρωποι σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 600 τραυματίστηκαν σε όλη την Αϊτή. Σύμφωνα με το Ολοκληρωμένο Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών στην Αϊτή, πάνω από το 60% αυτών των θυμάτων σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων ασφαλείας κατά συμμοριών, ενώ ένα άλλο 12% αποδόθηκε σε ομάδες αυτοάμυνας.

Η νέα μεταβατική ηγεσία της Αϊτής αντιμετωπίζει ένα ασταθές τοπίο κλιμακούμενης βίας, εύθραυστων θεσμών και βαθιάς κοινωνικής δυσπιστίας. Καθώς οι συμμορίες αυξάνουν την ζώνη ελέγχου τους και οι πόροι για διεθνή υποστήριξη παραμένουν περιορισμένοι, ο δρόμος προς την αποκατάσταση κάποιας ομαλότητας παραμένει αβέβαιος.

(Πηγή: Telesur)