Δολοφονία Τσάρλι Κερκ: Γιατί η Gen Z δικαιολογεί την πολιτική βία και συμφωνεί στην καταστολή της ελευθερίας του λόγου
«Ρωτήστε τους Αμερικανούς ποιος φταίει για την πρόσφατη έξαρση πολιτικής βίας στις ΗΠΑ και θα λάβετε αντικρουόμενες απαντήσεις», γράφει στο σημερινό (15.09.2025) ηλεκτρονικό της φύλλο, η Wall Street Journal με αφορμή την σοκαριστική δολοφονία του Τσάρλι Κερκ.
Η αριστερά στις ΗΠΑ επικαλείται την απόπειρα απαγωγής της Γουίτμερ, τον ξυλοδαρμό του Πολ Πελόσι, τους πυροβολισμούς εναντίον των Δημοκρατικών της Μινεσότα Μελίσα Χόρτμαν και Τζον Χόφμαν, καθώς και τις ταραχές στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου.
Η δεξιά επισημαίνει τον πυροβολισμό κατά τη διάρκεια της προπόνησης μπέιζμπολ του Κογκρέσου, τη δολοφονία του CEO της UnitedHealth Μπράιαν Τόμσον, τις δύο απόπειρες του Ντόναλντ Τραμπ και τη δολοφονία του Τσάρλι Κερκ. Κάθε πλευρά θεωρεί την άλλη ως επικίνδυνη, και οι αντιδράσεις σε κάθε νέα πράξη πολιτικά υποκινούμενης βίας μετατρέπονται γρήγορα σε κομματική αντιπαράθεση.
Ωστόσο, το μεγαλύτερο χάσμα στην υποστήριξη της πολιτικής βίας δεν είναι ιδεολογικό, αλλά γενεαλογικό.
Σύμφωνα με το Ίδρυμα για τα Ατομικά Δικαιώματα και την Έκφραση σχετικά με την ελευθερία του λόγου στα πανεπιστήμια, περισσότερο από το ένα τρίτο των φοιτητών θεωρεί πλέον αποδεκτή τη «χρήση βίας για να σταματήσει μια ομιλία στο πανεπιστήμιο».
Αυτό θα πρέπει να σημάνει συναγερμό στις αίθουσες διδασκαλίας, στις αίθουσες των καθηγητών και στα γραφεία των πρυτάνεων της χώρας.
«Διδάσκουν μισαλλοδοξία»
Την τελευταία δεκαετία, τα πανεπιστημιακά ιδρύματα έχουν γίνει θέατρο συνεχών διαδηλώσεων εναντίον προσκεκλημένων ομιλητών, ενώ οι πρυτάνεις αμφιταλαντεύονται ως προς τη σημασία της πολιτικής ανοχής. Ταυτόχρονα, οι φοιτητές βομβαρδίζονται με υλικό προσανατολισμού, διαλέξεις και προγράμματα σπουδών που αναδιατυπώνουν την έκφραση της γνώμης ως βία και εξυμνούν την αντίσταση στο όνομα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Πολλοί κριτικοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα κολέγια και τα πανεπιστήμια «διδάσκουν μισαλλοδοξία».
Ωστόσο, η υποστήριξη της βίας με στόχο την καταστολή της έκφρασης είναι πολύ πιο βαθιά από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Σε μια εθνική έρευνα του 2024, παρουσιάστηκε στους ερωτηθέντες μια λίστα με οκτώ πολιτικά διχαστικές και ενδεχομένως προσβλητικές δηλώσεις (π.χ. «Όλοι οι λευκοί είναι ρατσιστές καταπιεστές», «Η Αμερική πήρε αυτό που της άξιζε στις 11 Σεπτεμβρίου», «Η 6η Ιανουαρίου ήταν μια ειρηνική διαμαρτυρία»). Στη συνέχεια, τους ζητήθηκε να επιλέξουν από τη λίστα τη δήλωση που θεωρούσαν πιο προσβλητική. Μετά από αυτή την επιλογή, οι ερωτηθέντες κλήθηκαν να απαντήσουν αν «η χρήση βίας για να σταματήσει μια ομιλία» που υποστηρίζει την ιδέα που επέλεξαν ως πιο προσβλητική είναι «ποτέ», «σπάνια», «μερικές φορές» ή «πάντα» αποδεκτή.
Η καλή είδηση είναι ότι σχεδόν το 80% των Αμερικανών απορρίπτουν τις προσπάθειες για την καταστολή της ελευθερίας του λόγου, με μεγάλη πλειοψηφία των Δημοκρατικών (77%), των ανεξάρτητων (80%) και των Ρεπουμπλικάνων (82%) να δηλώνουν ότι η βία δεν είναι ποτέ αποδεκτή.
Η κακή είδηση είναι ότι η εικόνα αλλάζει δραματικά όταν εξετάζουμε τις διαφορετικές γενιές. Ενώ το 93% των baby boomers και το 86% της Γενιάς Χ δηλώνουν ότι η βία δεν είναι ποτέ αποδεκτή, μόνο το 71% των millennials και το 58% της Γενιάς Ζ συμφωνούν.
Αυτά τα ευρήματα καταρρίπτουν δύο άνετους μύθους: ότι μόνο «η άλλη πλευρά» υποστηρίζει την πολιτική βία και ότι τα κολέγια και τα πανεπιστήμια είναι τα μόνα υπεύθυνα για αυτήν.
Η γενιά της πολιτικής πόλωσης
Είναι πιθανό η εμμονή της Gen Ζ να καταστέλλει με βία την προστατευόμενη από το Σύνταγμα ελευθερία του λόγου να είναι προσωρινή. Ίσως ο χρόνος να φέρει μετριοπάθεια και μεγαλύτερη εκτίμηση για την ευθραυστότητα της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αυτή η γενιά ενηλικιώθηκε σε μια εποχή βαθιάς πολιτικής πόλωσης, αυξανόμενης οικονομικής αβεβαιότητας, Covid και αναταραχών το 2020. Καθώς αυτές οι εμπειρίες ξεθωριάζουν από τη μνήμη, τα μέλη της μπορεί να ξεπεράσουν τον αντιφιλελεύθερο εξτρεμισμό τους.
Εν τω μεταξύ, η χώρα έχει απόλυτη ανάγκη από ηγέτες – στα πανεπιστήμια, στην κυβέρνηση και στα μέσα ενημέρωσης – που να είναι προσηλωμένοι στην βασική φιλελεύθερη ιδέα ότι η βία δεν είναι ποτέ αποδεκτή απάντηση στην έκφραση. Ιδιαίτερα τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να αντισταθούν στον πειρασμό να αποσυρθούν από το ρόλο τους ως φόρουμ για αμφιλεγόμενες απόψεις. Τα κολέγια και τα πανεπιστήμια θα έκαναν καλά να χρησιμοποιήσουν αυτή την τραγωδία ως ευκαιρία για να αυξήσουν, και όχι να μειώσουν, τον αριθμό των συντηρητικών που προσκαλούν στον χώρο τους. Όπως έγραψε στο Twitter ο πρώην εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Άρι Φλάισερ, «ο ακαδημαϊκός χώρος δεν μπορεί να είναι απαγορευμένη ζώνη για τους συντηρητικούς. … Θα βοηθήσει στην επούλωση της χώρας αν η φιλελεύθερη αριστερά που κυριαρχεί στα κολέγια προσεγγίσει ενεργά και υποδεχτεί ειρηνικά τη δεξιά».
Η βία είναι μεταδοτική και η εξάπλωσή της απειλεί τη βασική υπόσχεση μιας ελεύθερης κοινωνίας: ότι οι πολίτες μπορούν να εκφράζονται, να συγκεντρώνονται και να λαμβάνουν μέρος στη δημόσια ζωή χωρίς φόβο. Αν θέλουμε ένα πιο ελεύθερο μέλλον, πρέπει να διδάξουμε και να επιβάλλουμε την αρχή της πειθούς έναντι της εξαναγκαστικής βίας, ειδικά στα μέλη της Gen Z που είναι πιο πρόθυμα να την εγκαταλείψουν.
To άρθρο Δολοφονία Τσάρλι Κερκ: Γιατί η Gen Z δικαιολογεί την πολιτική βία και συμφωνεί στην καταστολή της ελευθερίας του λόγου δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
