Νέοι κανόνες στο εμπόριο χάλυβα: Οι δασμοί των ΗΠΑ πιέζουν Καναδά, Μεξικό και Βραζιλία

Καθώς οι εμπορικές πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ «πληγώνουν» τις παγκόσμιες βιομηχανίες χάλυβα, χώρες όπως το Μεξικό, η Βραζιλία και ο Καναδάς περνούν στην αντεπίθεση και οι ΗΠΑ δεν είναι ο μοναδικός τους στόχος.

Συγκεκριμένα, αν και τα τρία αυτά κράτη επιδιώκουν διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση Τραμπ για να μειωθούν οι δασμοί -που φτάνουν έως και το 50% και επιβλήθηκαν τον Ιούνιο στις εισαγωγές χάλυβα προς τις ΗΠΑ- στρέφονται παράλληλα σε στρατηγικές ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης, ώστε να αντισταθμίσουν την πτώση των εξαγωγών τους. Αυτό όμως προϋποθέτει ένα ακόμη μέτωπο: την αντιμετώπιση της ολοένα αυξανόμενης εισροής φθηνού κινεζικού χάλυβα, που απειλεί να εκτοπίσει τους τοπικούς παραγωγούς από τις ίδιες τους τις αγορές, σύμφωνα με το Bloomberg.

Το Μεξικό ανακοίνωσε αυτόν τον μήνα ένα σχέδιο για την αύξηση των δασμών σε προϊόντα από την Κίνα, συμπεριλαμβανομένου του χάλυβα, έως και 50%. Παράλληλα, ο Καναδάς έχει εφαρμόσει προστατευτικά μέτρα, και στη Βραζιλία, οι παραγωγοί χάλυβα καλούν την κυβέρνηση να επιβάλει περαιτέρω εμπορικούς φραγμούς στην ξένη προμήθεια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τρεις χώρες -Μεξικό, Βραζιλία και Καναδάς- αντιπροσώπευαν το 38% των εισαγωγών χάλυβα στις ΗΠΑ τον Ιούλιο και περίπου το 50% το προηγούμενο έτος.

«Χρειαζόμαστε άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα εμπορικής άμυνας. Η μεγάλη πρόκληση είναι να ανακτήσουμε το ένα τρίτο της αγοράς που έχουμε χάσει λόγω των επιθετικών εισαγωγών», τόνισε πρόσφατα σε συνέδριο ο Marco Polo de Mello Lopes, επικεφαλής του Instituto Aço Brasil, καθώς όπως επισήμανε, ο κινεζικός χάλυβας καταλαμβάνει πλέον το 65% της αγοράς εισαγωγών της Βραζιλίας.

Οι ενέργειες περιορισμού των κινεζικών εισαγωγών ενδέχεται να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική θέση των τριών χωρών έναντι των ΗΠΑ. Οι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ προς τους εμπορικούς εταίρους στην αμερικανική ήπειρο εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο ενός εμπορικού πολέμου με την Κίνα -της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο- με στόχο τον περιορισμό της παγκόσμιας εξάπλωσης φθηνών κινεζικών προϊόντων. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ένωση Χάλυβα, ο κινεζικός χάλυβας κάλυψε περισσότερο από το 50% της παγκόσμιας παραγωγής το προηγούμενο έτος.

Ωστόσο, η τάση προς εντονότερο προστατευτισμό στη Βόρεια και Νότια Αμερική, μια σαφής απομάκρυνση από δεκαετίες παγκοσμιοποίησης και οικονομικής ολοκλήρωσης στην περιοχή, δεν φαίνεται ικανή να πείσει τον Τραμπ να αλλάξει γραμμή πλεύσης. Αν και ορισμένες χώρες έχουν εξασφαλίσει προσωρινές μειώσεις δασμών ή εξαιρέσεις για συγκεκριμένα προϊόντα, ο Αμερικανός πρόεδρος θεωρεί τους δασμούς στον χάλυβα κρίσιμους για την εθνική ασφάλεια και την αναβίωση της εγχώριας παραγωγής.

Οι πολιτικές αυτές έχουν ενισχύσει σημαντικά τη χαλυβουργία στις ΗΠΑ, την ώρα που πιέζουν ασφυκτικά τους παραγωγούς σε άλλες χώρες, μεταβάλλοντας τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, καθώς οι επιχειρήσεις αναζητούν τρόπους να αποφύγουν το βάρος των αυξημένων δασμών σε εισαγωγές και εξαγωγές.

Από την πλευρά της, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν έχει προχωρήσει σε επίσημο σχόλιο. Εκπρόσωπος του Γραφείου του Εμπορικού Αντιπροσώπου δεν απάντησε σε σχετικό αίτημα.

Από τότε που ο Τραμπ ανακοίνωσε τους δασμούς στον χάλυβα, οι όγκοι που αποστέλλονται από τον Καναδά και τη Βραζιλία στις ΗΠΑ έχουν καταρρεύσει. Οι εισαγωγές στις ΗΠΑ από τις χώρες αυτές μειώθηκαν κατά 45% και 27% αντίστοιχα τον Ιούλιο σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Απογραφής των ΗΠΑ Το Μεξικό δεν έχει ακόμη αισθανθεί τον πλήρη αντίκτυπο των δασμών λόγω των αποθεμάτων, με τις αποστολές χάλυβα στις ΗΠΑ να αυξάνονται κατά 50% τον Ιούλιο.

Ωστόσο, η ζημιά σε όλες τις βιομηχανίες στο Μεξικό, τον Καναδά και τη Βραζιλία είναι ήδη εκτεταμένη.

Η Algoma Steel Group, η οποία λειτουργεί ένα μεγάλο εργοστάσιο στο Οντάριο, σταματά τις αποστολές χάλυβα προς τις ΗΠΑ, δήλωσε στο Bloomberg News ανώτατο στέλεχος της εταιρείας. Η σιδηροδρομική εταιρεία Canadian Pacific Kansas City αναγκάστηκε επίσης να σταματήσει τις διασυνοριακές αποστολές χάλυβα, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 41% ​​των εσόδων της σε μέταλλα, ορυκτά και καταναλωτικά προϊόντα. Και η βραζιλιάνικη Gerdau ακύρωσε τα σχέδιά της να επενδύσει περίπου 600 εκατομμύρια δολάρια σε ένα νέο χαλυβουργείο στο Μεξικό.

Ενώ ορισμένοι καταναλωτές χάλυβα στις ΗΠΑ αξιοποιούν τα αποθέματα για να μετριάσουν το πλήγμα από τη μειωμένη προσφορά ή έχουν προστατευθεί βάσει συμβάσεων που έχουν υπογραφεί πριν από τους δασμούς, το επόμενο έτος θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο δύσκολο, καθώς τα αποθηκευμένα προϊόντα εξαντλούνται και ο ξένος χάλυβας γίνεται πολύ ακριβός.

Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, έργα αξίας σχεδόν 750 εκατομμυρίων δολαρίων ακυρώθηκαν από τις επτά μεγαλύτερες χαλυβουργικές εταιρείες του Μεξικού και χάθηκαν τουλάχιστον 4.000 άμεσες θέσεις εργασίας, δήλωσε ένα άτομο με γνώση του θέματος, το οποίο ζήτησε να μην κατονομαστεί επειδή οι πληροφορίες δεν είναι δημόσιες. Η ζήτηση χάλυβα στο Μεξικό μειώθηκε κατά 8,1% κατά την περίοδο αυτή, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Επιμελητηρίου Βιομηχανίας Σιδήρου και Χάλυβα, γνωστού ως Canacero.

Η ένωση χάλυβα χαιρέτισε τις προσπάθειες της μεξικανικής κυβέρνησης να περιορίσει τον κινεζικό χάλυβα με υψηλότερους δασμούς. «Είναι απαραίτητο να υπάρχουν μέτρα που να υπερασπίζονται την μεξικανική παραγωγή, να προωθούν την ανταγωνιστικότητα και να προστατεύουν την απασχόληση», δήλωσε ο Canacero σε δήλωση του Σεπτεμβρίου.

Εισαγωγές προϊόντων χαλυβουργίας στις ΗΠΑ για εγχώρια κατανάλωση

Παρότι ο βασικός δασμός στον χάλυβα ανέρχεται στο 50%, ο πραγματικός συντελεστής είναι χαμηλότερος για ορισμένες χώρες. Τον Ιούλιο, ο μέσος δασμός για τον σίδηρο και τον χάλυβα διαμορφώθηκε κάτω από το 30% για τον Καναδά, το Μεξικό και τη Βραζιλία, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, που περιλαμβάνουν και τις διαπραγματευμένες εξαιρέσεις.

Το Μεξικό και ο Καναδάς παραμένουν σχετικά προστατευμένοι, χάρη σε εξαιρέσεις που αφορούν προϊόντα χάλυβα τα οποία «λιώνονται και χύνονται» εντός ΗΠΑ, καθώς και λόγω απαλλαγών για μη μεταλλικά συστατικά των εισαγόμενων προϊόντων, σύμφωνα με το Bloomberg Economics.

Οι ΗΠΑ, πάντως, εξακολουθούν να είναι καθαρός εισαγωγέας χάλυβα και θα χρειάζονται ξένες προμήθειες, εκτός αν υπάρξει μαζική επέκταση της εγχώριας παραγωγής. Την ίδια ώρα, η νομιμότητα των δασμών του Τραμπ παραμένει υπό αμφισβήτηση, καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο έχει δεχτεί να εξετάσει το θέμα. Σε κάθε περίπτωση, βραχυπρόθεσμα, τα προστατευτικά μέτρα κατά των κινεζικών εισαγωγών εντείνονται, ενώ οι αμερικανικές χαλυβουργίες συνεχίζουν να επηρεάζονται από τις επιπτώσεις των εμπορικών πολιτικών του Τραμπ.

Εν τω μεταξύ, η Βραζιλία διερευνά κατά πόσον απαιτούνται δασμοί αντιντάμπινγκ στις εισαγωγές 25 τύπων προϊόντων χάλυβα από την Κίνα. Η κυβέρνηση έχει εφαρμόσει ένα σύστημα δασμολογικών ποσοστώσεων για τον περιορισμό των εισαγωγών ορισμένων προϊόντων χάλυβα και τη στήριξη των τοπικών χαλυβουργείων ένα μέτρο που η βιομηχανία θεωρεί αναποτελεσματικό.

Σε ομιλία του στα τέλη Ιουλίου, ο Zhao Minge, πρόεδρος του Κινεζικού Συνδέσμου Σιδήρου και Χάλυβα, προειδοποίησε για πιθανά προστατευτικά μέτρα από χώρες που κατακλύζονται από κινεζικό χάλυβα. Η μεγάλης κλίμακας εξαγωγή προϊόντων πρωτογενούς χάλυβα χαμηλής προστιθέμενης αξίας δεν ευθυγραμμίζεται με τις πολιτικές εξαγωγών της Κίνας. Εάν οι μεγάλοι εισαγωγείς χάλυβα στις ΗΠΑ διαπιστώσουν ότι «οι αποστολές τους προς τις ΗΠΑ έχουν μπλοκαριστεί, τότε για να εξισορροπήσουν την εγχώρια προσφορά και ζήτηση χάλυβα, θα μειώσουν τις εισαγωγές από την Κίνα», είπε ο Zhao Minge.

Ωστόσο, οι προστατευτικές κινήσεις μπορεί να μην είναι αρκετές για να αλλάξουν τα δεδομένα για τις χαλυβουργίες στην Αμερική, λένε ορισμένοι αναλυτές και στελέχη της βιομηχανίας. Στον Καναδά, το διασυνοριακό εμπόριο χάλυβα έχει ουσιαστικά σταματήσει και η βιομηχανία δήλωσε ότι έχει περικόψει σχεδόν 1.000 θέσεις εργασίας.

Η Algoma, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς χάλυβα στον Καναδά, αποσύρεται από τις δραστηριότητές της στις ΗΠΑ, εκτιμώντας ότι οι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ θα παραμείνουν σε ισχύ τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, όπως δήλωσε πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Michael Garcia. Η Algoma βρίσκεται σε προχωρημένες διαπραγματεύσεις με την καναδική κυβέρνηση για τη χορήγηση ομοσπονδιακού δανείου ύψους 500 εκατ. καναδικών δολαρίων, με στόχο τον περιορισμό των αυξανόμενων οικονομικών πιέσεων.

Σύμφωνα με τον Garcia, η καναδική αγορά πλήττεται από υπερπροσφορά εισαγόμενου χάλυβα, η οποία καλύπτει περίπου το 65% της εγχώριας κατανάλωσης. Η Algoma καταβάλλει προσπάθειες να αναπληρώσει τις απώλειες από τις αμερικανικές δραστηριότητες μέσω της εγχώριας αγοράς, ωστόσο, όπως παραδέχτηκε, αυτό είναι «πολύ, πολύ δύσκολο, δεδομένης της υφιστάμενης δυναμικής».

Η Βραζιλία, επίσης, βρίσκεται υπό σημαντική πίεση, καθώς οι αμερικανικοί δασμοί ωθούν την Κίνα να ανακατευθύνει τις προμήθειές της. Η πολυεθνική εταιρεία κατασκευής χάλυβα ArcelorMittal, με έδρα το Λουξεμβούργο , θα μπορούσε να καθυστερήσει τα σχέδιά της για ένα νέο εργοστάσιο στη Βραζιλία, σύμφωνα με τον επικεφαλής των δραστηριοτήτων της στη Βραζιλία, Jorge Oliveira. «Υπάρχει επενδυτικός κίνδυνος και εάν οι εισαγωγές συνεχίσουν να αυξάνονται, ενδέχεται να καθυστερήσουμε», δήλωσε σε συνέντευξή του στα τέλη του περασμένου μήνα.

Ο παγκόσμιος εμπορικός ανασχηματισμός ανάγκασε επίσης την ArcelorMittal να σταματήσει τις εξαγωγές 400.000 τόνων χαλύβδινων πλακών που κατασκευάζονται στη Βραζιλία προς τον Καναδά, ο οποίος πλέον δεν μπορεί να επανεξάγει στις ΗΠΑ, δήλωσε ο Oliveira.

Οι κορυφαίοι εξαγωγείς χάλυβα στις ΗΠΑ πιέστηκαν από τους δασμούς το 2025

Ο πρόεδρος της Gerdau, Andre Gerdau Johannpeter, προειδοποίησε σε συνέδριο στο Σάο Πάολο τον Αύγουστο ότι ο χαλυβουργικός τομέας της Βραζιλίας πλησιάζει σε οριακό σημείο, με οποιαδήποτε περαιτέρω μείωση της παραγωγικής ικανότητας από το τρέχον 66% να είναι πιθανό να απειλήσει θέσεις εργασίας. «Το μεγάλο ερώτημα είναι πού θα υπάρχουν οι θέσεις εργασίας — στην Κίνα ή στη Βραζιλία;» είπε.

Μια πολιτική σύγκρουση μεταξύ Βραζιλίας και Τραμπ σχετικά με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε ο συμμάχος του, Ζαΐχ Μπολσονάρο, έχει πλήξει την προσπάθεια της Βραζιλίας για μια διμερή συμφωνία σχετικά με τους δασμούς χάλυβα. Από τότε που ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 50% στα βραζιλιάνικα προϊόντα, οι διπλωματικές οδοί μεταξύ των δύο χωρών έχουν σιγήσει – και οι συνομιλίες θα συνεχιστούν μόνο όταν υποχωρήσουν οι εντάσεις, δήλωσε ο Λόπες, επικεφαλής του Instituto Aco Brasil.

Οι κορυφαίοι εξαγωγείς χάλυβα στις ΗΠΑ πιέστηκαν από τους δασμούς το 2025

Ο Μπάρι Ζέκελμαν, δισεκατομμυριούχος διευθύνων σύμβουλος της Zekelman Industries -μιας χαλυβουργίας με έδρα το Σικάγο και δραστηριότητα και στον Καναδά- προειδοποίησε ότι τα καναδικά εργοστάσια χάλυβα δεν θα αντέξουν, εάν δεν αλλάξουν οι εμπορικές πολιτικές των ΗΠΑ.

Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ανέφερε πως «τα καναδικά εργοστάσια δεν μπορούν να επιβιώσουν με τους δασμούς που πληρώνουν. Θα χρεοκοπήσουν αν αυτό συνεχιστεί». Η εταιρεία του διατηρεί εργοστάσιο χαλυβδοσωλήνων στο Οντάριο και συμμετοχή στην καναδική χαλυβουργία Algoma.

To άρθρο Νέοι κανόνες στο εμπόριο χάλυβα: Οι δασμοί των ΗΠΑ πιέζουν Καναδά, Μεξικό και Βραζιλία δημοσιεύτηκε στο NewsIT .