COP30: «Μια νέα κλιματική αποικιοκρατία» χρέους και «αρπαγής» διαπιστώνει η Oxfam
Η μη κυβερνητική οργάνωση Oxfam προειδοποίησε χθες ότι οι πλούσιες χώρες – ιστορικά υπεύθυνες για την κλιματική κρίση – μονοπωλούν τα οφέλη και τις αποφάσεις της ενεργειακής μετάβασης, αποκλείοντας παράλληλα τοπικές κοινότητες.
Αυτή η «πράσινη αρπαγή γης» από τον Παγκόσμιο Βορρά και τις εταιρικές ελίτ του αφήνει μεγάλο μέρος του υπόλοιπου πλανήτη, «παρά το τεράστιο ανανεώσιμο δυναμικό του, παγιδευμένο σε μια κρίση χρέους και χωρίς πόρους για να χρηματοδοτήσει τη δική του βιώσιμη ανάπτυξη», δήλωσε η Oxfam την παραμονή της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP30), που πραγματοποιείται από σήμερα, 10 Νοεμβρίου, μέχρι στο Μπελέμ της Βραζιλίας, στην περιοχή του Αμαζονίου.
Η ΜΚΟ τόνισε ότι το 80% της χρηματοδότησης για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες έρχεται με τη μορφή χρέους, «επιδεινώνοντας την οικονομική τους κρίση», ενώ σημείωσε ότι η Λατινική Αμερική -αν και κατέχει το 70% του παγκόσμιου ηλιακού και αιολικού δυναμικού- δέχεται μόνο το 3% των παγκόσμιων επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια.
Η Oxfam προειδοποίησε ότι ο Αμαζόνιος, απαραίτητος για την πλανητική κλιματική σταθερότητα, υποφέρει από τη λεηλασία των κρίσιμων ορυκτών του, την αποψίλωση των δασών και τη βία εναντίον όσων τον υπερασπίζονται. Η οργάνωση κατήγγειλε ότι στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική «αντιστοιχεί το 75% όλων των δολοφονιών περιβαλλοντικών υπερασπιστών παγκοσμίως, με τον Αμαζόνιο ως το επίκεντρο αυτής της βίας».
«Αντιμετωπίζουμε μια νέα κλιματική αποικιοκρατία. Οι πλούσιες χώρες, ιστορικά υπεύθυνες για την κρίση, ελέγχουν τώρα την ενεργειακή μετάβαση εις βάρος των φτωχότερων. Ο Αμαζόνιος, ο μεγάλος πνεύμονας του πλανήτη μας, υφίσταται τις συνέπειες: οι λαοί του εκτοπίζονται, οι πόροι του λεηλατούνται και οι λύσεις του αγνοούνται», δήλωσε η Γκλόρια Ιζαμπέλ Γκαρσία-Πάρα, περιφερειακή διευθύντρια της Oxfam για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
“At #COP30, we ensure that [Indigenous] leaders gain visibility as we guard the majority of the world’s biodiversity…under threat from energy transition…” Rukka Sombolinggi of Indonesia’s AMAN via @SonamLamaHy0lm0 at @MongabayOrg https://t.co/7VUNyB9mgL
— Earthworks (@Earthworks) November 10, 2025
Στο πλαίσιο της Πολυκρατικής Πρωτοβουλίας του Αμαζονίου, η Oxfam τόνισε ότι αυτό το κρίσιμο βιοτικό σύστημα, που φιλοξενεί περισσότερους από 400 αυτόχθονες πληθυσμούς και αποτελεί βασικό ρυθμιστή του παγκόσμιου κλίματος, «αντιμετωπίζει ταυτόχρονες απειλές: εντατική εξορυκτική δραστηριότητα, αρπαγή γης, βία κατά των περιβαλλοντικών υπερασπιστών και αποδυνάμωση της προστασίας του περιβάλλοντος».
«Οι αυτόχθονες, οι γυναίκες αφρικανικής καταγωγής και οι γυναίκες της υπαίθρου είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο από αυτήν την πολλαπλή κρίση και, ταυτόχρονα, ηγούνται πραγματικών εναλλακτικών λύσεων. Ωστόσο, αποκλείονται συστηματικά από τις αποφάσεις και τα οφέλη», δήλωσε η Βιβιάνα Σαντάγκο, διευθύντρια της Oxfam Brazil.
Η Oxfam δήλωσε ότι οι τρέχοντες μηχανισμοί χρηματοδότησης για το κλίμα «επιδεινώνουν την κατάσταση», ενώ οι λεγόμενες αναπτυσσόμενες χώρες «έχουν εξωτερικό χρέος 11,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ – περισσότερο από 30 φορές το εκτιμώμενο κόστος παροχής καθολικής καθαρής ενέργειας έως το 2030».
«Απαιτούμε δίκαιη χρηματοδότηση, όχι περισσότερο χρέος για το κλίμα. Οι πλούσιες χώρες πρέπει να πληρώσουν το ιστορικό τους χρέος, να συνεισφέρουν δημόσια και προσβάσιμα κεφάλαια και να διασφαλίσουν ότι αυτοί οι πόροι φτάνουν απευθείας στις κοινότητες – χωρίς γραφειοκρατίες ή μεσάζοντες να τα εκτρέπουν», δήλωσε η Γκαρσία-Πάρα.
Στην COP29 στο Μπακού, οι χώρες συμφώνησαν στον Νέο Συλλογικό Ποσοτικοποιημένο Στόχο (NCQG) ώστε τα ανεπτυγμένα κράτη να κινητοποιήσουν 300 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως έως το 2035 για τη χρηματοδότηση της δράσης για το κλίμα στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στην COP30 στο Μπελέμ της Βραζιλίας, οι ηγέτες αναμένεται να καταρτίσουν τον οδικό χάρτη για αυτές τις εκταμιεύσεις, οι οποίες στοχεύουν να φτάσουν συνολικά τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ έως το 2035.
Επείγοντα Μέτρα για μια Δίκαιη Μετάβαση
Η Oxfam κάλεσε τις κυβερνήσεις που συμμετέχουν στην COP30 «να λάβουν επείγοντα μέτρα για μια πραγματικά δίκαιη μετάβαση», τονίζοντας την ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στην τοπική ηγεσία «εξασφαλίζοντας την πλήρη και αποτελεσματική συμμετοχή των αυτόχθονων πληθυσμών, των γυναικών και των νέων από τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική στη λήψη αποφάσεων για το κλίμα και την ενέργεια».
Ο οργανισμός προέτρεψε επίσης τις κυβερνήσεις να εξασφαλίσουν άμεση χρηματοδότηση με βάση τα δικαιώματα, να τερματίσουν την αρπαγή γης, να προστατεύσουν τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος και να απορρίψουν ψευδείς λύσεις.
«Η αντιμετώπιση της ανισότητας και του αποικισμού στην ενεργειακή μετάβαση προσφέρει μια ευκαιρία για ριζική αναμόρφωση του ενεργειακού τοπίου. Οι αυτόχθονες πληθυσμοί, οι κοινότητες, οι γυναίκες και οι νέοι ήδη οικοδομούν συστήματα που βασίζονται στον τοπικό έλεγχο και τη δικαιοσύνη. Πρέπει να τους υποστηρίξουμε, ώστε η μετάβαση να σταματήσει να εξυπηρετεί τα κέρδη και να αρχίσει να εξυπηρετεί τη ζωή», τόνισε η Γκαρσία-Πάρα.
